موسسه فرهنگی هنری خانه تئاتر

پهلوان کچل مختص یک شهر یا کشور نبود

در پیشینه کهنسال «بازی‌های ملی و محلی» ما نمایش‌هایی خنده‌آور از قبیل پهلوان کچل یا پهلوان پنبه، عروسی هالو،‌خاله‌ رورو، چهار صندوق، طیب کاشی موجود است که هنوز به وسیله دسته‌های مطربان دوره‌گرد در ایام عید روز اسم‌گذاری نوزاد، عروسی‌ها، ختنه سورانی‌ها و مهمانی‌های بزرگ به معرض تماشا گذاشته می‌شود. به طوریکه محتوی اغلب این نمایش‌ها نشان می‌دهد، مضمامین، ‌افکار و مکالمات اشخاص، داستان‌های حاوی حقایق تلخ، نکاتی اخلاقی، انتقادی و عبرت‌انگیز از زندگی اجتماعی و خصوصی است ک در کپسول شهد و شکر و شوخی و مسخره به خورد تماشاگران داده می‌شود.

دکتر خلیل ثقفی در صد و پنجاه مقاله می‌نویسد: پهلوان کچل از جمله بازی‌هایی است که مختص یک شهر و بلد نبوده و در همه جا عمومیت داشته در هر ملت و مملکتی این بازی را درآورده منتهی اسامی مختلف به آن داده‌اند: در ایران پهلوان کچل در عثمانی قره‌گوز و در فرنگشتان گین‌یوول و پولیشینلش نامیده‌اند ولی در واقع و نفس‌الامر پهلوان معرکه یکی بود، اسم و لباسش بر حسب اختلاف ملیت، مختلف شده و طرز بیان و رفتارش با اختلاف ازمنه و امکنه تغییر یافته ولی تمام ااز روی یک سبک و رویه بوده و همه وقت اسباب خنده تماشاچیان شده و می‌شود…

از بازیگران هنرمند این دسته می‌تواان به حاج احمد چرخی،‌حاجی لره،‌حسن علی‌اکبر، حسن کلاه‌دوز،‌اکبر نایب جعفر، علی ترکه، حسین کماجی، حاجی قدم‌شاد، اکبر نفتی، اصغر سوتی، مهدی مصری و ذبیح را نام برد.

 

برگرفته از کتاب بنیاد نمایش در ایران نوشته ابوالقاسم جنتی عطایی، چاپ اول ۱۳۳۳، اهدایی کتاب‌خانه رکن‌الدین خسروی به خانه تئاتر. صفحه ۵۷

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *