به گزارش گروه خبر سایت خانه تئاتر به نقل از روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، روز گذشته، ۷ فروردین‌ماه، همزمان با بزرگداشت روز ملی هنرهای نمایشی، هادی مرزبان، هنرمند پیشکسوت بازیگری و کارگردانی، با حضور در تماشاخانه سنگلج و پیش از اجرای نمایش «مجلس بلبشو جور کردن» به کارگردانی فرشید قلی‌پور، به ذکر خاطراتی از تمرین و اجرای تئاتر پرداخت و کاظم نظری، مدیر کل هنرهای نمایشی نیز از هنرمندان نجیب تئاتر تشکر کرد.

هادی مرزبان در ابتدای این مراسم،‌ ضمن خوشامدگویی به علاقه‌مندان تئاتر که در تماشاخانه حضور یافته بودند و تبریک روز ملی هنرهای نمایشی، گفت:‌ وقتی یادی از تئاتر می‌شود، ناخودآگاه به یاد رفتگان آن می‌افتیم. من حتی معتقدم خودِ تئاتر هم مثل هنرمندانِ رفته است که وقتی تمام می‌شود،‌ فقط خاطره‌ای از آن باقی می‌ماند و این خاصیت تئاتر است که هنری زنده است.

مرزبان درباره اولین اجرای خود از متن اکبر رادی اضافه کرد: امروز چون روز جشن است، چند خاطره که ذکر آن باعث می‌شود خنده به لب تماشاگر بیاید را باید تعریف کنم. نخستین اجرای من از متن اکبر رادی به نمایش «پلکان» در سال ۶۳ برمی‌گردد که زنده‌یاد فردوس کاویانی در آنجا نقش شخصیت «بلبل»‌را بازی می‌کرد که پله‌های ترقی را طی می‌کرد و در صحنه چهارم این نمایش که در تئاترشهر به صحنه رفت، فردوس کاویانی باید لباس مشکی یک مهندس را به تن می‌کرد اما وقتی روی صحنه آمد، متوجه شدم دکمه‌های لباس باز است. با هزار ترفند، به بازیگر نقش مقابل، ماموریت دادم بدون اینکه تماشاگر متوجه شود، به فردوس کاویانی این نکته را بفهماند. فردوس کاویانی بعد از اینکه متوجه قضیه شد، رو به تماشاگر شروع به بستن دکمه‌ها کرد که این کار باعث خنده تماشاگر شد. در واقع فردوس کاویانی چنان به دیوار چهارم معتقد بود که خود را روی صحنه بسیار رها و فرو رفته در نقش می‌دید.

این کارگردان تئاتر که رکورد اجرای بیشترین نمایشنامه از اکبر رادی را در کارنامه دارد، در ادامه به ذکر بخشی از خاطرات خود در مقام بازیگر اشاره کرد و گفت: من در دو موقعیت بازیگری روی صحنه، دیالوگ نمایش را فراموش کردم که برای هر بازیگری ممکن است اتفاق بیفتد. یکی در نمایش «رستم و سهراب» ‌به کارگردانی زنده‌یاد مصطفی اسکویی بود (سال ۱۳۴۷) که نقش شاه سمنگان را بازی می‌کردم و نمایشنامه، شعر بود. در یک صحنه رو در روی رستم قرار می‌گرفتم باید این دیالوگ را می‌گفتم که «تهمتن امین است» اما  اسم «تهمتن»‌را فراموش کردم. به جای این کلمه آهنگ زدم و بقیه دیالوگ را گفتم اما در آنترکت نمایش، رستم دنبال من می‌دوید که مرا کتک بزند!

وی ادامه داد: موقعیت دوم در نمایش «ملاقات بانوی سالخورده»‌حمید سمندریان (سال ۱۳۵۱) بود که نقش مقابل اکبر زنجان‌پور را داشتم. در این نقش نیز یک دیالوگ یادم رفت و شروع به گفتن دیالوگ‌های بی‌ربط کردم تا دیالوگ اصلی یادم بیاید، ناگهان از پشت صحنه صدای عصبانیت مرحوم سمندریان را شنیدم که می‌گفت این دیالوگ‌ها چیه داری میگی؟ من با شنیدن صدای زنده‌یاد سمندریان، چنان ترسیدم که دیالوگ اصلی یادم آمد و شنیدم که با خوشحالی می‌گفت «بله! تشر رفتن کار خودش را کرد» …

مرزبان سپس این موارد را جزو بخش شیرین یک اجرا تئاتر برشمرد و ادامه داد: تئاتر، پر از این خاطرات است که از رفتن همکاران و بازیگران آن ناراحت می‌شویم و سختی‌های تمرین و اجرا که پس از گذشت چند سال، به شیرین‌ترین بخش زندگی ما تبدیل می‌شوند. خصلت تئاتر،‌ گریه و خنده است مثل خودِ زندگی!

در ادامه، گروه تئاتر «یاران» به سرپرستی غلامرضا عربی که متشکل از بازیگران نابیناست و آخرین بار نمایش «همه چیز می‌گذرد، تو نمی‌گذری» نوشته محمد چرم‌شیر را در تالار قشقایی مجموعه تئاترشهر به صحنه برده بودند نیز به صورت جمعی به بازخوانی چند ترانه قدیمی ایرانی پرداختند.

سپس کاظم نظری، مدیر کل هنرهای نمایشی ضمن تشکر از هنرمندان تئاتر، افزود: از هنرمندان نجیب تئاتر تشکر می‌کنم که با وجود همه سختی‌ها چراغ تئاتر را روشن نگه داشته‌اند،‌ دست‌بوس همه این عزیزان هستم و همچنین از شما تماشاگران عزیز که اصلی‌ترین سرمایه تئاتر ما هستید هم تشکر می‌کنم که در سالن‌های تئاتر حضور پیدا می‌کنید، خصوصاَ در این سالن که از قدیمی‌ترین سالن‌های اجرای تئاتر کشور است.

در ادامه، پریسا مقتدی، بازیگر تئاتر و مدیر تماشاخانه سنگلج به خواندن یک خط از پیام روز جهانی تئاتر که توسط «یون فوسه»، نمایشنامه‌نویس شهیر جهان، بسنده کرد و گفت: تنها خط آخر پیام روز جهانی تئاتر را می‌خوانم که جانِ مطلب را ادا کرده است؛ جنگ و هنر متضاد یکدیگرند، همان‌گونه که جنگ و صلح، متضاد یکدیگرند. به همین سادگی، هنرِ تئاتر، صلح است.

عکس از سجاد رازیان

به گزارش گروه خبر سایت خانه تئاتر به نقل از روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، در متن تبریک محمود عزیزی برای بزرگذاشت روز ملی هنرهای نمایشی آمده است: روز جهانی تئاتر بر نمایشگران و تماشاگران این فعالیت اجتماعی تاثیرگذار را شاد باش گفته که این فعالیت زیبا را تا به امروز و فردای بشریت پاس می‌دارند و به نمایش معنا می‌بخشند. از دیرباز، موضوع نمایش با زیباشناسی صحنه درگیر بدفهمی‌ها شده است. زمانی گذشت تا قوانین رفته رفته مهر تایید بر ارزشمند بودن این شاهکار خلاقیت انسان در آموزش اخلاق، رفتار و زیبایی را پذیرا شوند هر چند به تناسب گذر زمان فعالان این عرصه هنری از سختی‌های بسیاری عبور کردند و تا امروز جان خسته خود را از کج فهمی‌ها با صبر و حوصله ابتکار و نوآوری هستی خود را حفظ کرده و به امروز رسانده‌اند.

چه بخواهیم و یا چه نخواهند تا زمانی که انسان هست، نیاز به حضور تئاتر و یا به گفته‌ای این شکل از تظاهرات اجتماعی، امری اجتناب‌ناپذیر خواهد بود و خواهد ماند از دوران افلاطون تا کنون تاریخ نمایش شاهد نارضایتی از نوع نگاه به جهان هستی را سپری کرده است. در دورانی برای مصادره تئاتر سالن‌های عظیم و با شکوه ساخته شد و از گروه‌های نمایشگر دعوت می‌شد تا در این سالن‌ها نمایش به پا کنند مردم را سرگرم کنند و به توصیف قهرمانان مورد قبول قشری خاص کسب امتیاز فرهنگی و هنری برای آنان بنمایند؛ اما تئاتر همچنان در کنار مردم بوده و خواهد ماند پدیده تئاتر و هنرمندان تئاتر در همیشه تاریخ از دل مردمان برخاسته‌اند و همیشه جایگاه مردمی خود را حفظ و ستایش می‌کنند.

یادآور می‌شوم که در دوران طلایی یونان شخصیت‌های حکومتی اسپانسر تولید نمایش می‌شدند تا از این طریق امتیاز بدست آوردند و نامشان در لوحه‌های تهیه شده برای این منظور ثبت شود. حتی زمانی پیش می‌آمد که به ستارگان تئاتر مسئولیت‌های حکومتی داده می‌شد و این روند را هنوز هم شاهد هستیم.

تئاتر چه پدیده‌ای است که در طول تاریخ حضورش همیشه مورد بی مهری و یا ستایش قرار گرفته است؟ شاید به این دلیل که تئاتر آیینه زندگی است و هنرمند تئاتر می‌کوشد تا در این آینه وجهه زیبای زندگی را بنمایاند چرا که تئاتر، پویاست، آموزشگر است، شادی می‌آفریند، سوال مطرح می‌کند و مخاطب را نسبت به شرایط زندگی پرسشگر می‌کند. تئاتر توانسته است با هوشمندی در اشکال مختلف نمایش تن ستمدیده خود را تا به امروز حفظ نماید.

وقتی صحبت از تئاتر دولتی، ملی، آزاد و غیره می‌شود باید همواره هوشیار باشیم که این دسته بندی‌ها عامل ایجاد تفرقه میان خانواده بزرگ تئاتر نشود. مرزبندی میان این اشکال مختلف تئاتر امری اجتناب ناپذیر جهت پژوهش است ولی در کل در هر شکل از نمایش نباید دچار مرزبندی، بهره‌های سیاسی و ایجاد تفرقه شود. همینک که این سخنان گفته می‌شود گوش‌هایی مشغول راهی برای حمله هستند تا اصل موضوع تئاتر و روز جهانی تئاتر و روز همبستگی خانواده بزرگ تئاتر را به بیراهه بکشانند چراغ تئاتر همیشه روشن و پر سو است حتی اگر سودجویان سعی دارند گاهی آن را کمسو کنند.

جوامع هوشمند همیشه به ایثار هنرمندان تئاتر توجه دارند و می‌دادند این پدیده تاریخی همچون هوا برای زندگی لازم است. از این سو همیشه شاهد تولید آثار فاخر هستیم که عموم مردم مشتاق تماشای آن می باشند تئاتر، نوعی سیاست است اما سیاسی نیست. اگر سیاسی بود عمری طولانی نداشت عمر تئاترهای سیاسی مانند گروه‌های سیاسی کوتاه است. ما باید پرهیز کنیم؛ تئاتر سیاسی نشود تا از اهداف خود دور نشود. تاریخ تحولات تئاتر از دوران گذر از آیین تا کنون تئوری‌های عدیده‌ای که برآمده از شرایط جوامع بشری است شکل گرفته که گویای مسئولیت تئاتر در برابر جامعه خود می‌باشد، مسئولیتی که اشتیاق وافر به پویا کردن تماشاگر برای مبارزه علیه نابرابری و اشتیاق به بالا بردن سطح آگاهی مردم مواردی است که همیشه تئاتر را زیر ذره‌بین قدرت‌های سیاسی قرار داده و سعی نموده تا از این توان مقدس به سود خود بهره برند. حال آنکه تئاتر و فعالیت تئاتری برای عموم مردم است و دسته یا گروه نمی‌شناسد. همانطور که شعار یونسکو این بود که «تئاتر پل ارتباطی ملتهاست» برشمرده می‌شد.

اگر تئاتر در دورانی سخت در آتش تنگ نظران پر و بال خود را سوخته می‌بیند. باز همچون ققنوس دوباره بال میابد و به پرواز ادامه می‌دهد و با نمایشی از خیال که هم درام است و هم کمدی بمانند زندگی به حیات خود ادامه می‌دهد. پس بر بال‌های تئاتر بیاندیشید و وارد نمایش خیال‌انگیز شوید خیالی که هم واقعیت است و هم رویا، تئاتر و زندگی لازم و ملزوم یکدیگرند.

روز جهانی تئاتر بر تمام سربازان جان بر کف تئاتر، این سنگر انسان ساز و تماشاگرانش که معنابخش تئاتراند تبریک عرض می‌نمایم. شاد باشید.