محمدحسین ناصربخت
در هجدهم مهر ۱۳۴۴، هم‌زمان با برگزاری نخستین جشنواره نمایش‌های ایرانی، تماشاخانه‌ای در محلِه قدیمی سنگلج تهران و ضلع جنوب غربی پارک شهر افتتاح شد که امروز با نام تماشاخانه سنگلج شناخته می‌شود.
این تماشاخانه، از همان ابتدای فعالیت، شاهد اجرای مهم‌ترین نمایش‌های ایرانیِ تاریخ تئاتر کشورمان بوده و برجسته‌ترین هنرمندان این عرصه را میزبانی کرده است که در تاریخ دوم آذر سال ۱۳۸۸ با شماره ۲۷۴۶۹، به ثبت ملی نیز رسیده است.
باعث افسوس و دریغ است که تماشاخانه ملی و تاریخی سنگلج، اکنون به سبب تخریب ساختمان هم‌جوار خود که در اختیار شهرداری تهران است، در خطر آسیب و ویرانی جدی قرار گرفته است.
این تخریب و ویرانی درحالی روی می‌دهد که پیش از این با وعده گسترش و توسعه تماشاخانه سنگلج، قرار بوده ساختمان مجاور، توسط مسئولان شهرداری تهران، به هنرمندان تئاتر که سال‌ها در عرصه نمایش ایرانی تلاش کرده و در حفظ فرهنگ و هنر این خام کوشیده‌اند، هدیه داده شود.
تماشاخانه سنگلج که از همان روزهای گشایش و فعالیت تاکنون یکی از مناسب‌ترین تالارهای نمایشی ایران برای اجرا به شمار می‌آید، تنها یک سالن تئاتر از خیل ده‌ها تالار دولتی و خصوصی در شهر تهران نیست، بلکه پیوندی تنگاتنگ با ادبیات نمایشی کشورمان و میراث کهن نمایشی ایرانیان داشته است و دارد. این تماشاخانه که بارها به بهانه‌های گوناگون، از جشنواره تئاتر شهرستان‌ها گرفته تا جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی، میزبان آثار هنرمندانی از تمامی نقاط میهن بوده است، حافظه تئاتر ایرانی کشور محسوب می‌شود.
حفظ این تماشاخانه یک وظیفه ملی است و همت تمامی هنرمندان عرصه نمایش، سازمان‌ها و تشکل‌های فرهنگی و هنری و به‌ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی اصلی حفاظت از میراث فرهنگی، هنری، مادی و معنوی ایرانیان را طلب می‌کند.
تماشاخانه سنگلج را دریابیم، تماشاخانه سنگلج میراث ملی ایرانیان است!
منبع: ایران تئاتر
