اخبار خانه تئاتر

نگاهی تازه به زیباشناسی در اثر اریکا فیشرلیشته

کتاب «زیبایی‌شناسی کنش اجرایی؛ دگردیس تماشاگر و اجراگر» نوشته اریکا فیشرلیشته به‌تازگی با ترجمه افسانه کمالی در نشر نیماژ منتشر و روانه بازار نشر شده است.

در این کتاب اریکا فیشر لیشته ظهور اجرا را به‌مثابه یک «رخداد هنری» دنبال می‌کند. او با قرار دادن هنر اجرا در موقعیتی برابر با ابژه هنری سنتی و مرسوم، زیبایی‌شناسی جدیدی را بشارت می‌دهد.

تجربه شگفت‌انگیزی که در یک اجرا برانگیخته می‌شود محور کردن تمایزات بین هنرمند و تماشاگر، بدن و ذهن، هنر و زیبایی در این کتاب در غالب پرورش روشی نو برای درک نرهای اجرایی بسط داده شده است. اسلوبی که روندهای اجتماعی و فرهنگی گسترده‌تری را شامل می‌شود.

یک رخداد اجرایی با حضور جسم بازیگر و تماشاگر در کنار هم تأثیر قابل تأملی دارد. در این کتاب، اریکا فیشر-لیشته، این پدیده را به اجزای سازنده‌اش تجزیه و چگونگی دگرگونی رخدادهای اجرایی را تحلیل می‌کند و او به ویژه هنر اجرا و رخدادهای تئاتر تجربی را از زمان «تغییر جهت کنش اجرایی» در دهه ۱۹۶۰ مورد بحث قرار می‌دهد.

اریکا فیشر لیشته؛ زاده ۲۵ ژوئن ۱۹۴۳ در هامبورگ، پژوهشگر تئاتر آلمانی است. از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۰ در دانشگاه آزاد برلین (FU) و در دانشگاه هامبورگ مطالعات تئاتر، اسلاو، آلمانی، فلسفه، روانشناسی و آموزش و پرورش را در دانشگاه آزاد برلین (FU) و در دانشگاه هامبورگ خواند. در سال ۱۹۷۳ استاد مؤسسه زبان و ادبیات آلمانی در دانشگاه یوهان ولفگانگ گوته در فرانکفورت آم ماین شد. در سال ۱۹۸۶ فیشر لیشته کرسی ادبیات عمومی و تطبیقی دانشگاه بایروث را بر عهده گرفت و در سال ۱۹۹۱ مدیر مؤسسه مطالعات تئاتر در دانشگاه یوهانس گوتنبرگ در ماینتس شد.

یکی از محورهای تحقیقات فیشر لیشته، نظریه‌ زیبایی‌شناسی اجراست. این مطالعه توضیحی تاریخی نظری از اصطلاح پرفورمنس در مطالعات هنر ارائه می‌دهد.

فیشر لیشته، اثر هنری نمایشی را رویدادی تعریف می‌کند که اساساً باید به‌عنوان واقعیتی خود ارجاع در نظر گرفته شود. این بدان معنی است که هنر نمایشی به لحظه‌ خاص اجرای خود گره خورده است، که باید تجربه شود.

به گفته‌ فیشر لیشته، به مخاطب، موقعیت جدیدی نیز داده می‌شود: «از بینندگان صرف به بازیگرانی تبدیل می‌شوند که تعامل آن‌ها با هنرمندان نمایشی تنها به اثر هنری تجسم ملموس و منحصربه‌فرد آن می‌دهد. فیشر لیشته رویکردهایی را برای شالوده احتمالی یک نظریه دگرگونی تئاتر هم در نظریه کنش گفتاری و هم در نظریه‌های جودیت باتلر مطرح می‌کند.»

همچنین تماشاگران زمانی اعمال نمایشی را انجام می‌دهند که به خود اجازه می‌دهند تحت تأثیر قرار گیرند. اجرا به این ترتیب به مخاطب اجازه می‌دهد تا حضور بازیگر را تجربه کند، و در فضای اجرا و نمایش قرار گیرد.

این کتاب در ۴۴۲ صفحه و قیمت ۳۸۰ هزار تومان عرضه شده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *