حسن فتحی که اخیرا به تماشای نمایش «انسان/ اسب – پنجاه / پنجاه» به کارگردانی مرتضی اسماعیل کاشی نشسته است، یادداشتی بر این نمایش نوشت.
این کارگردان سینما و تئاتر در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده شده، درباره این نمایش نوشته است: «از نخستین باری که در دهه سی قرن بیستم اجرای کلهگردها و کله تیزها توسط برتولت برشت و گروهش روی صحنه رفت، تا این آخرین اجرای اقتباسی اسماعیل کاشی و گروهش از نمایشنامه مزبور، جهان چیزی نزدیک به یک قرن را سپری کرده است.
در این یک قرن علیرغم تغییرات شگرفی که در حوزههای مختلف زندگی بشری رخ داده است، اما همچنان خطر نابودی مظاهر حیات از طریق جنگهای ویرانگر ، تخریب محیط زیست، نژاد پرستی، شکاف فزاینده طبقاتی ، بحران جهانی آب و غذا و فقر و فساد و بی عدالتی و ستم سیاسی و اجتماعی در حال گسترش است. آنچه در کله گردها و کله تیزهای برشت همزمان با ظهور فاشیسم هیتلری در آلمان دهه سی مطمح نظر نویسنده قرار گرفته، نگرانی و هشدار در خصوص تاخت و تاز نوعی ایدئولوژی تمامیتخواه و افراطی است که خواهان تسلیم و متابعت بی چون و چرای همه مردم در برابر قدرت قاهر است و در این مسیر تنها نژاد و اندیشه خاصی را شایسته رهبری میداند و دیگر مردمان را بردگانی مطیع و منقاد.
برغم این همه اما جهان دم به دم تغییر یافته این سالیان بسیار ، صورتها و صور متفاوتی از دلهره و وحشت و تخریب و ستم و بهرهکشی را در نسبت میان صاحبان زر و زور و تزویر باز تعریف کرده است که بازتاب این همه در هنر نمایش ، بصورت تقلایی زیبا شناسانه در دستیابی به فرمها و شیوههای بیانی جدید انعکاس یافته است و تئاتر فیزیکال و مبتنی بر تابلو – فرمهای دیداری و شنیداری یکی از جلوههای درخشان آن است.
از همین منظر است که اجرای متفاوت و بدیع اسماعیل کاشی از نمایشنامهای مبتنی بر سنت اپیک و با فاصله گرفتن در متن و اجرا از سنت نمایش روایی و در تلاش دستیابی به زبانی متفاوت ، تماشاگر را در معرض دیدن نمایشی قرار میدهد که هر چند توسط کارگردانی حرفهای و بازیگران نو پای غیر حرفهای در نسبت شاگرد – استادی به روی صحنه رفته است ، اما انصافاً از یکدستی و هماهنگی درخشانی در زمینه طراحی ، بازیها . نور و موسیقی و تابلو- میزانسنهای زیبا برخوردار است.
ریتم و ضرباهنگ نمایش به نحوی است که تماشاگر با فضای فرمالیستی نمایش که نشانههای آشکاری از سنت «مه یر هولدی» را در خود دارد ، به حدی عجین میشود که در نهایت با غم و اندوه شخصیتهای نمایش عمیقاً همدل و همراه شده و بیمناک از بروز مجدد فجایعی نظیر هولوکاست و اندیشیدن به جهانی که هر روز چهره ترسناکتری به خود میگیرد ، سالن نمایش را ترک میکند.
دم اسماعیل کاشی و شاگردانش گرم !»
نمایش«انسان/ اسب – پنجاه / پنجاه» هر شب راس ساعت ۲۰ در سالن اصلی مرکز تئاتر مولوی روی صحنه میرود.