مراسم تشییع پیکر آتیلا پسیانی طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده، ساعت ۱۰ صبح امروز، پنجشنبه ۲۰ مهرماه با حضور جمعی از دوستان، همکاران و مردمی که تماشاگر آثار او بودند، در پهنه رودکی برپا شد. پیکر این هنرمند با ترانه «سلام آخر» احسان خواجه‌امیری و با آیاتی از قرآن وارد مراسم شد.

ایرج راد رییس هیات‌مدیره خانه تئاتر به عنوان نماینده این تشکل صنفی درگذشت آتیلا پسیانی را به خانواده او، هنرمندان و ملت ایران تسلیت گفت و ادامه داد: جمع شده‌ایم تا عزیزی را بدرقه کنیم و از خدمات و تلاش‌های بسیار او در کارهایش سپاسگزار باشیم.

راد از پسیانی به عنوان فرزند تئاتر یاد کرد که از کودکی، به واسطه شغل مادر هنرمندش، جمیله شیخی در صحنه و پشت صحنه و سالن‌های تمرین و اجرا، همواره حضور داشت و با جوهر تئاتر آشنا شد و شناختی پیدا کرد که کمتر کسی به آن دست یافته است و زمانی که به دوران نوجوانی رسید، خودش شروع به کار کرد و همواره پرتلاش بود.

او در ادامه گفت: تاثیراتی که کارگاه نمایش و برخی هنرمندان آن بر آتیلا گذاشتند، او را به راهی رهنمون شد که به شکل تازه‌ای از تئاتر رسید و در تئاتر تجربی ثابت‌قدم بود و همراه خانواده‌اش در این حوزه بسیار کوشید. علاوه بر تئاتر در دیگر حوزه‌ها هم کارهای ارزشمندی به انجام رساند. چند برابر عمرش کار کرد و از فعالیت‌های صنفی غافل نبود. در خانه‌های تئاتر و هنرمندان و خانه سینما و … حضور موثری داشت. ما سپاسگزار زحمات و خدمات او هستیم. روحش شاد و یادش با آثار ماندگارش همواره زنده است. جوانانی که او پرورد، پرچم تئاتر تجربی را همچنان به دوش می‌کشند.

سپس پیکر آتیلا پسیانی بر دوش تعدادی از همکارانش به مراسم آمد.

در ادامه منوچهر شاهسواری بیانیه خانه سینما را خواند که در بخشی از آن آمده بود:
روز غم‌انگیزی است. قرار نبود آتیلا نباشد و ما را به این زودی ترک کند. آتیلا سرشار بود از شور زندگی و هنر.‌ او مثل یک کودک بازیگوش عاشق تجربه‌های تازه بود و از این طریق راه را برای بسیاری از جوانان دیگر هموار کرد. بازیگران هیچ فیلم و تئاتری هرگز نمی‌میرند و از نقشی به نقش دیگر زنده می‌شوند.
او با جادوی سینما زنده است تا هر زمان که سینما زنده است. آتیلا ما را ترک نکرده، همچنان در خانه سینماست. تاثیر حضورش در خانه سینما هرگز پاک نمی‌شود و او همیشه عضو این خانه خواهد بود.

در بخشی دیگر رضا کیانیان به جایگاه آمد و در سخنانی گفت: من وقتی وارد شدم مجتبا میرتهماسب پرسید خوبی؟ گفتم خوبم و اگر خود آتیلا هم بود می‌گفت، خوب باشید چون باید کار کنیم. حالا، هم به ستاره می‌گویم، هم به خسرو و هم به همسرش (فاطمه نقوی) که خوب باشید. به قول آن شعر فروغ که می‌گوید  «پرواز را به خاطر بسپار» و بله «پرنده مردنی است»؛ ولی راهش، تئاترش و نوع نگاهش همچنان هست. اگر او نیست ۱۰ تا آتیلای دیگر هستند که باید قدرشان را بدانیم ‌و من به توصیه او عمل می‌کنم و به شما هم می‌گویم که خوب باشید و کار کنید.

پژمان بازغی، رئیس انجمن بازیگران سینما به عنوان دیگر سخنران برنامه با ارائه یادداشتی، از پسیانی به عنوان هنرمندی یاد کرد که هرگز راحت‌نشینی را انتخاب نکرد و علاوه بر کارهای هنری، در فعالیت‌های صنفی هم پیشقدم بود.

او در بخشی از یادداشت خود گفت: مرگ برایش واژه حقیری است؛ برای کسی که همیشه شوق زندگی داشت. او همواره عضو خانه سینماست و انجمن بازیگران، خانه همیشگی اوست. رفتن هر بازیگری اندوه بزرگی بر روح و جانمان است ولی یاد و خاطره‌اش ادامه دارد.

آروند دشت‌آرای، کارگردان تئاتر که از پسیانی تاثیر پذیرفته و مورد حمایت او بوده است، به عنوان نماینده‌ای از نسل جوان هنرمندان تئاتر از وجوه مختلف آتیلا به عنوان بازیگر، کارگردان، هنرمند و پدر سخن گفت.

او اظهار کرد: آتیلا شبیه هیچ‌کس نبود؛ فقط شبیه خودش بود. تئاترهای او از فرسنگ‌ها فاصله معلوم بود. در تمام جزییات رفتاری‌اش اصیل بود. آتیلای بازیگر مثل یک جعبه ابزار بزرگ بود با یک حضور جاندار. این سبک و نگاه را در کمتر کسی می‌توان دید.

او اضافه کرد: آتیلا با اشتباه کردن بازیگری را یاد می‌داد. به ما یاد داد از اشتباه کردن یاد بگیریم و  جرات و جسارت داشته باشیم.

دشت‌آرای درباره ویژگی آتیلا به عنوان کارگردان توضیح داد: از هر چیزی می‌توانست معنا بسازد و یادمان داد تا زبان خود را بیابیم. از شیشه‌های باقی‌مانده ادکلن و باقی‌مانده‌های چوب، کار هنری خلق می‌کرد. همواره در حال خلق بود. در بدترین شرایط هم وقتی حالش را می‌پرسیدیم، می‌گفت خوبم.

او که در آخرین روزهای زندگی پسیانی موفق به دیدار این هنرمند در بیمارستان شد، افزود:  حتی در بستر و حالت نیمه‌بی‌هوشی، متفاوت بود و گویی در همان حال هم در حال رقص و بازی تئاتر بود.  به او گفتم بیا دوباره «باغبان مرگ» را اجرا کنیم. همین که اسم کار را آوردم ضربان قلبش بالا رفت. آتیلا در تئاتر جریان قدرتمندی از خلاقیت و نور بود. با عشقی کم‌نظیر.

دشت‌آرای با اشاره به حمایت پسیانی از جوانان یادآوری کرد: چیزی را به ما تقدیم کرد که هیچ‌کس دیگری آن را به ما نداد. باعث شد رشد کنیم. وقتی بیست و چندساله بودیم، همه تئاترهای ما را می‌دید و  همیشه کمک می‌کرد و مشاوره می‌داد.

این کارگردان با ارائه توضیحاتی درباره ویژگی پدرانه پسیانی ادامه داد: آتیلای پدر، به ما ستاره و خسرو را داد که ادامه‌دهنده راه او هستند. اما او پدر همه ما بود و به این واسطه پشت همه ما می‌ایستاد.

او سخنان خود را با خاطره‌ای از نمایش «باغبان مرگ» به پایان رساند و گفت: زمان اجرای این نمایش آتیلا ۵۰ ساله شده بود. این نمایش درباره مرگ بود و وقتی از او درباره مرگ پرسیدم، ‌گفت من که نمی‌خواهم بمیرم ولی اگر هم بمیرم، اندیشه من زنده خواهد بود. من و همه هم‌نسلانم ادامه‌دهنده راه او هستیم و امیدوارم بتوانیم این راه سخت را ادامه بدهیم.

در ادامه رامبد جوان با حضور در جایگاه و درحالی که متأثر از غم بود، ابتدا یک پیام صوتی را از آتیلا پخش کرد که با تبریک سال نو از او پرسیده بود، چرا این‌قدر صدایش خسته است و گفته بود این‌قدر کار نکند.

او سپس بیان کرد: نمی‌دانم از چی‌ و کجا باید حرف بزنم. اصلا نمی‌دانم چرا باید این‌جا بایستم. این مراسم خیلی سخت است. از وقتی ستاره گفت در این مراسم صحبت کنم تا الان نفسم بند آمده ولی این‌جا هستم تا از طرف همه، نوید، هوتن، امیر، طناز ، باران ، پیمان و… بگویم که آتیلا جانم با تمام غمی که دارم اگر از بین خصلت‌های تو بخواهم یکی را انتخاب کنم نترسیدن توست. ما می‌ترسیم، از هم، از قضاوت‌ها و از همه چیزهایی که در این روزها ویرانمان کرده؛ ولی تو نمی‌ترسیدی. آتیلای عزیز توبه ما جرات دادی که خودمان باشیم.‌ تا زنده هستم جایی را در قلبم با طراوت و تازه و با خوراکی‌هایی که دوست داشتی در قلبم نگه می‌دارم تا برقصی. به یاد شعر ابراهیم منصفی: «رقصم گرفته بود/مثل درختکی در باد/آن‌جا کسی نبود/غیر از من و خیال تنهایی».

سحر دولتشاهی که در چندین اثر هنری با پسیانی همکاری داشته، به درخواست خانواده او در جایگاه سخنرانی قرار گرفت و با صدایی بغض‌آلود گفت:  آتیلا اردیبهشت آمد و مهر رفت. هم بهارش واقعی بود و هم پاییزش. قبل از رفتن تو، پاییز این همه پاییز نبود.

او ادامه داد: آدم دو خانواده دارد؛ یکی که در آن به دنیا می‌آید و یکی دیگر که دنیا را با آن کشف می‌کند. آتیلا تو خانواده من بودی. من با تو راه رفتن را یاد گرفتم. چه اسم خوبی برای گروهت انتخاب کرده بودی؛ گروه تئاتر «بازی». تو بلد بودی با دنیا بازی کنی، با روزها و شب‌ها، رنگ‌ها و غذاها. همه چیز برایت هم خیلی جدی بود و هم خیلی شوخی. تو یک زمین بازی بزرگ دیگر هم داشتی؛ بازی دوستی که حالا می‌فهمم چقدر بزرگ بوده است.

این بازیگر با اشاره به درگذشت آتیلا پسیانی در روز ۱۴ مهر اضافه کرد: ۱۴ مهر یک بازی بزرگ دیگر را با ما شروع کردی. چقدر بازی کردن را خوب بلدی. حتی رنگ مورد علاقه‌ات هم بازی داشت؛ کله‌غازی! حالا تو هستی با این‌که می‌گویند نیستی و این هم یک بازی دیگر است. مطمئنم حالا داری با گروه دیگری بازی می کنی، داری رنگ کله‌غازی می‌زنی به صحنه. ما منتظریم که پرده را کنار بزنی. قول می‌دهیم موبایل‌هایمان را خاموش کنیم. منتظریم.

دولتشاهی با همان صدای بغض‌آلود از طرف خانواده پسیانی از همه حاضران تشکر کرد و گفت: مخارج مراسم یادبود صرف کمک‌هزینه درمانی برای تعدادی بیمار سرطانی می‌شود.

آخرین سخنران این مراسم محمد چرمشیر بود که بیان کرد: تئاتر ایران روزهای تلخ کم نداشته ولی امروز، تلخ‌ترین روز تئاتر ایران است.‌ من دنبال کلماتی بودم که این اندوه و فقدان را نشان دهم ولی هیچ کلمه‌ای به‌جز عجز پیدا نکردم.

او افزود: تئاتر ایران خیلی بدهکار آتیلاست. آتیلا تئاتر ایران را با کثرت آشنا کرد در حالی‌که فقط یک شیوه برای اجرای تئاتر وجود داشت. باید دوباره و دوباره درباره او صحبت کرد.‌ این روزها سیل خاطراتم هجوم می‌آورد و با خودم می‌گویم مگر ۳۲ سال چقدر خاطره دارد که این‌چنین به من هجوم آورده؟ اما ای‌ کاش می شد به یکی از آن‌ها جان بدهم.‌

با وجود این‌که ساعت شروع مراسم ۱۰ صبح اعلام شده بود، اما جمعیتی از حدود ساعت ۹ صبح برای بدرقه این هنرمند در پهنه رودکی گرد هم آمده بودند.

این مراسم به درخواست خانواده پسیانی با اجرای منوچهر شاهسواری برگزار شد که در جای جای برنامه قطعاتی ادبی را به یاد آتیلا پسیانی اجرا می‌کرد. او همچنین توضیح داد که این مراسم با طراحی خانه سینما و خانه تئاتر برگزار شده است.

در پایان و بعد از خواندن نماز بر پیکر آتیلا پسیانی، پیکر این هنرمند با نوای موسیقی به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا بدرقه شد.

بهمن فرمان‌آرا، حمید جبلی، ایرج طهماسب، حسن معجونی، حسین پاکدل، سیروس الوند، عاطفه رضوی، رامین سیاردشتی، رضا بهبودی، حسین کیانی، الهام شعبانی، فردین خلعتبری، بهناز جعفری، اکبر رحمتی، سیروس مقدم، کوروش تهامی. فریبرز لاچینی. آرش دادگر، حمیدرضا نعیمی،  نادر  برهانی مرند، حسین کیانی، کورش نریمانی، نوید محمدزاده، فرشته حسینی، نگار اسکندرفر، پانته‌آ پناهی‌ها، احمد مسجدجامعی، بهروز شعیبی، منیژه محامدی، شبنم مقدمی، علیرضا آرا، وحید آقاپور، مهوش وقاری، شهره سلطانی، رضا بابک، محمود سالاری. کاظم نظری، آناهیتا همتی. غزل شاکری، محسن امیریوسفی، لاله اسکندری، گوهر خیراندیش، پریناز ایزدیار، طناز طباطبایی، بهنوش طباطبایی، امیر جدیدی، صابر ابر، مانی حقیقی، بهرام شاه‌محمدلو، محمد رحمانیان، حبیب دهقان‌نسب، حبیب اسماعیلی، ستاره اسکندری، قاسم جعفری، هوتن شکیبا، حمید پورآذری، شهرام کرمی، قاسم زارع، سیروس کهوری‌نژاد، حسن فتحی، الهام کردا، رضا فیاضی، سیروس همتی، اسماعیل خلج، مرضیه برومند، اسماعیل محرابی، کریستف رضاعی، جمشید گرگین، حمید پورآذری، مرتضی ضرابی، بیژن امکانیان، امیر آقایی، امین حیایی، رعنا آزادی‌ور، مهدی پاکدل، جهانگیر کوثری، علی سرابی، مارال بنی‌آدم، احترام برومند، کاظم هژیرآزاد، مسعود رایگان، هادی حجازی‌فر، محسن تنابنده، احمد مهرانفر، سیروس مقدم، امیر اثباتی، علی ضیاء، مریلا زارعی، بهرام رادان، پژمان جمشیدی، امیر جعفری، افشین هاشمی، سیما تیرانداز، بهرنگ علوی، خاطره حاتمی، الناز حبیبی، حدیث فولادوند، ماهور الوند، آناهیتا درگاهی، نیوشا ضیغمی، مجید صالحی، مهراوه شریفی‌نیا، بانیپال شومون، پوریا رحیمی سام، بهنام شرفی، نیکی مظفری، مونا فرجاد، لیلا بلوکات، نازنین بیاتی، محسن کیائی، علی شادمان، محمدرضا غفاری، مهرداد صدیقیان، رویا بختیاری، هدی ناصح و… از جمله هنرمندان و چهره‌های حاضر در مراسم تشییع و خاکسپاری آتیلا پسیانی بودند.

اکبر زنجان‌پور، داریوش فرهنگ، محمد چرم‌شیر، حبیب رضایی، آروند دشت‌آرای، مارین ون هولک، قطب‌الدین صادقی، علی دهکردی، فرزین محدث، حسین مسافر آستانه، اصغر همت و شهرام گیل‌آبادی هم از جمله چهره‌هایی بودند که پیش از شروع رسمی مراسم برای بدرقه دوست خود حاضر شده بودند.