مالکیت معنوی طراحان صحنه و لباس چه می شود؟ چه می شود که برای تولید یک اثر نمایشی از نویسنده مجوز می خواهید؟ اگر این مسئاله درست است که ما هم تائید می کنیم ، پس چرا این مسیر درست برای طراحان اجرا نمی شود؟ اگر این مسئله درست است که کارگردان یک اثر نمایشی با توجه به طراحی ، طراح صحنه شروع به طراحی کارگردانی می کند ، پس چرا برای طراحان اعتباری قائل نمی شویم؟
سوال اساسی اینجا است که مرکز هنرهای نمایشی با چه رویکرد کارشناسانه ای نوبتی برای بازبینی یک اثر اختصاص می دهد؟ پروپزال؟ تحقیق و پژوهش؟ و… یا بر اساس یک درخواست معمولی ، صرفا برای اجرا؟ چرا نقش متن برای شما مهم است ، که ما هم معتقدیم مهم است ، ولی نقش طراحی که فرم ، نماد و نشانه ، زیبایی شناسی و … است ، مهم نیست؟ چرا از کارگردان نمی خواهید که طراحی اثر خودش را با مجوز طراح به شما ارائه دهد؟!!!
در شیوه اجرایی یک اثر نمایشی قطعا طراحان نقش تائثیرگذاری دارند ، ولی ما امروز شاهد آنیم که حقوق معنوی شان لحاظ نمیشود و به خاطر خلاء قانونی و حمایتی ، در بسیاری موارد طراحی یک طراح سرقت میشود ، بدون اینکه حقوق طراح رعایت شود و به بهانههایی همچون کمبود بودجه با تغییراتی اندک توسط افراد دیگری اجرا میشود . یا در مواردی ایده اصلی طراحی یک اثر ، در یک اثر نمایشی دیگر دیده میشود .
طراحان صحنه و لباس در این سالها به تعداد دفعات زیاد با این مسئاله روبرو شدهاند ولی به خاطر عدم حمایت مرکز هنرهای نمایشی حقوقشان پایمال شده. ما برای حفظ حقوق معنوی و مادی طراحان صحنه و لباس برنامه داریم و اگر وزارت محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و مرکز محترم هنرهای نمایشی از ما حمایت کنند تا برنامه ما ، پشتیبانی قانونی داشته باشد ، میتوانیم با همکاری یکدیگر ، حقوق معنوی و مادی طراحان صحنه و لباس را بر اساس قوانین لحاظ کنیم . امیدواریم.
میثم نویریان رئیس انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر ایران
منبع: ایسنا