پرویز پورحسینی یکی از پرکارترین بازیگران ایرانی که کیفیت را فدای کمیت نکرد. او زاده ۲۰ شهریور ۱۳۲۰ بود همان سال بلوا و پر آشوب در تاریخ ایران . بازیگری حرفهای که در بهترین آثار نمایشی، سینمایی و تلویزیون حضور داشت و با کارگردانان بزرگ و شاخصی کار کرد.او یک بازیگر تمام عیار بود که نزدیک به ۶۰ سال است بازیگری کرد. حضور در حدود ۷۰ نمایش صحنهای و تلویزیونی، ۴۶ مجموعه تلویزیونی، ۴۰ فیلم سینمایی کارنامه پرباری برای یک بازیگر به حساب میآید. این کارنامه پروپیمان را کنار بیحاشیه و بیادعا بودن این بازیگر بگذارید، آن وقت است که به منش و اصالت او پی خواهید برد. بازیگرانی که حتی نیمی از این تعداد را در کارنامه خود ندارند، هر چند وقت یک بار با توسل به دنیای مجازی چنان بازارگرمی برای خود به راه میاندازند تا از این راه تعداد لایکها و بازدیدکنندگان صفحاتشان را بالا ببرند و همچنان مقابل چشم مردم و همکارانشان باشند. اما نسلی که پرویز پورحسینی از آن آمده خود را محتاج این نوع دیدهشدن و مطرح شدن نمیداند. این نسل با چنین هیاهو و جنجالهایی بیگانه است و بهترین روش برای مطرح شدن را تنها در کار کردن و نقشآفرینی درست و بهجا میدانند و همین شکل کار کردن است که همکاری با رکنالدین خسروی، حمید سمندریان، علی حاتمی، بهرام بیضایی، هوشنگ حسامی، علی رفیعی، آربی آوانسیان، خانم لرتا، پری صابری، اسماعیل خلج و… را برای چنین بازیگری رقم زد.
پرویز پورحسینی متولد همان شهریور ماه معروف است که ایران در آن درگیر جنگ جهانی دوم شد، رضا خان استعفا داد و پسرش جانشین او شد. او زاده یکی از متلاطمترین روزهای تاریخ ایران بود که داستان و کتابهای زیادی درباره آنها نوشته شده و شاید هم یکی از ویژگیهای متولد چنین روزهایی همین باشد که خالق شخصیتها و نقشهای بسیاری در طول زندگیاش شود. پورحسینی به دلیل شرایط زندگی خانوادگی بعد از دوره دبستان زمانی که دیپلم ششم ابتدایی را گرفت مجبور شد، کار کند چون پسر بزرگ خانواده بود! به گفته خودش از همان دوره بود که نقش پدر را در خانواده برعهده گرفت و از ۱۲- ۱۳ سالگی در کنار مادر مسوولیت زندگی را برعهده گرفت تا بتواند زندگی خود و خانوادهاش را بگذراند. در یک صحافی مشغول به کار شد و دست سرنوشت او را درست در نقطهای قرار داد که زمینهساز آیندهاش شد. شغل او کار در یک صحافی بود. در صحافی کتابها و مجلات زیادی از زیر دستش میگذشت و در مواقع استراحت بسیاری از آنها را مطالعه میکرد و گاهی آنقدر محو خواندن میشد که مورد سرزنش صاحبکار و همکارانش قرار میگرفت. همین کار بود که این را به مطالعه و کتاب خواند علاقمند کرد و این علاقه چنان بود که اگر بازیگر نمیشد به گفته خودش در صنعت چاپ و نشر فعالیت میکرد.
او سال ۱۳۳۹ بعد از گرفتن دیپلم در مدرسه شبانه با فنی زاده ، سعید پورصمیمی و محرابی وارد کلاس های آزاد هنرهای دراماتیک زیر نظر حمید سمندریان شد و بعد در دانشگاه هنرهای دراماتیک هم تحصیل کرد.. بعد از یک دوره آموزشی سال ۱۳۴۰ در نمایش مرد «گل به دهن» به روی صحنه رفت تا اینکه سال ۱۳۴۱ با پری صابری و سمندریان گروه نمایشی پاسارگاد را تشکیل دادند. دهه ۴۰ بود و دوران طلایی تئاتر و محصول این گروه نمایشهای درخشانی مانند”حکومت زمان خان “به کارگردانی رکنالدین خسروی، «آندورا» و «لئوکاریا» به کارگردانی حمید سمندریان، «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» به کارگردانی پری صابری و…. شد. کارنامه پورحسینی در تئاتر آنقدر پربار است که به نظر نمیرسد، کارگردان بزرگی در هنر نمایش باشد که پورحسینی فرصت کار کردن را با او پیدا نکرده باشد. او خودش هم نمایشهایی مانند «من هربرتم» و «نظارهگر مرگ»، «شب یهودا» و… را کارگردانی کرد. او تجربه حضور در نمایشی به کارگردانی پیتر بروک را هم دارد و آنقدر بازیگر توانایی بود که اگر کارگردانی مانند بروک به ایران بیاید، او را برای بازی در تئاترش انتخاب کند.
با اینکه به نظر میرسد پورحسینی بازیگری تلویزیونی است اما بازی در ۴۰ فیلم سینمایی نشان میدهد که او در دورهای یکی از پرکارترین بازیگران مرد سینما بود که با بسیاری از کارگردانان شاخص در دهه ۶۰ همکاری کرد و یکی از پرکارترین بازیگران مرد در دو دهه ۶۰ و ۷۰ بود. اما ویژگی مهم پورحسینی این بود که او تا قبل از انقلاب فقط در تئاتر و نمایشهای تلویزیونی حضور داشت و در سینما و تلویزیون بازی نمیکرد و بعد از انقلاب به صورت جدی وارد حیطه تصویر تلویزیون و سینما شد. تنها فیلمی که پیش از انقلاب در آن بازی کرد، «چشمه» به کارگردانی آربی آوانسیان بود که با این کارگردان تجربه همکاری زیادی در تئاتر داشت. در سینما بعد از انقلاب کارش را بازی در فیلم «کمالالملک» به کارگردانی علی حاتمی از سال ۶۲ آغاز کرد. آنقدر در انتخابهایش وسواس داشت که ترجیح میداد در سینمای آن زمان با غلبه فیلمفارسیها مقابل دوربین نرود اما بازیگر بود باید گذران زندگی میکرد و با بازی در تئاتر با دستمزدی ناچیز زندگی خود و خانوادهاش را میگذراند. حاصل این شکل زندگیکردن بازی در ۴۰ فیلم سینمایی بعد از انقلاب از آثار حاتمی، بیضایی، کیمیایی، واروژ کریممسیحی، محمد بزرگنیا، احمدرضا درویش و …. است.
اما بخش مهمی از فعالیت این بازیگر به بازی در مقابل دوربین به بازی در تئاترهای تلویزیونی و سریالها اختصاص دارد. اگر کارگردان شاخصی از اهالی تئاتر مانند حمید سمندریان یا اسماعیل خلج یا منیژه محامدی و یا حتی داوود میرباقری قصد کارگردانی تئاتر تلویزیونی میکرد، حتما یکی از بازیگران ثابتاش پرویز پورحسینی بود. علاقمندان نمایشهای تلویزیون در دهه ۶۰ بازی او در نقش «دکتر فاستوس» در نمایشی به همین نام به کارگردانی ایرج راد را از یاد نمیبرند. بازی سخت و مثالزدنی او در این نقش پرچالش و سنگین با فراز و فرودهای بسیار، آنقدر بهیادماندنی هست که اگر تماشاگری تنها یک بار به تماشای این تلهتئاتر نشسته باشه، پورحسینی را به عنوان بازیگری غریب در ذهن خود به خاطر بسپارد. «هزاردستان»، «امیرکبیر»، «روزی روزگاری»، «روشنتر از خاموشی»، «شب دهم»، «مختارنامه» و.. تنها بخشی از ۴۶ مجموعهای است که این بازیگر در آنها بازی کرده است.
این کارنامه پروپیمان بیش از آنکه نشان از پرکاری این بازیگر داشته باشند، نشاندهنده کیفیت و سختگیری او در انتخاب نقشهایش است. پورحسینی با اینکه بازیگر کمکاری ننبود اما کیفیت کار خود را در تمام این سالها حفظ کرده و تن به بازی در هر نقشی نداد. او از بازماندگان همان نسلی است که بازیگری را نه به خاطر شهرت و محبوبیت بلکه برای زیستن متفاوت در غالب کاراکترهای مختلف برگزید.
