داریوش مودبیان: تخصصی خوب است که همراه با تعهد انسانی باشد

داریوش مؤدبیان، پیشکسوت عرصه سینما و تئاتر، نکوداشت نامداران عرصه فرهنگ و هنر توسط صندوق اعتباری هنر را فرصت مغتنمی برای آشنایی، معرفی و ایجاد ارتباطات عمیق میان پیشکسوتان هنرمند و نسل جوان دانست.

 داریوش مودبیان در حاشیه همایش تجلیل از نامداران عرصه فرهنگ و هنر استان اردبیل که ۱۵ آذر در تالار شمس عطار اردبیلی برگزار شد، گفت: «تخصصی خوب است که همراه با تعهد انسانی باشد.»

او ادامه داد: «امثال من موظف هستیم تجربیاتی را که طی یک‌عمر با زحمت، سختی و مرارت به دست آورده‌ایم، در اختیار همگان به‌ویژه نسل جوان قرار دهیم.»

مؤدبیان با اشاره به پیشنهاد سال گذشته صندوق اعتباری هنر در نشست مشترک با هنرمندان پیشکسوت درباره برگزاری نکوداشت نامداران فرهنگ و هنر استان‌ها، گفت: «بلافاصله نخستین آیین نکوداشت هنرمندان تحت عنوان «هفت بحر هنر» به همت این صندوق در خوانسار برگزار شد که به دنبال آن جمع کثیری از هنرمندان پیشکسوت از حوزه‌های مختلف تجسمی، هنرهای نمایشی، سینما، موسیقی، نویسندگان در یک گردهمایی باشکوه حضور به هم رساندند.»

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر در استان اردبیل، این پیشکسوت هنرهای نمایشی به‌ سختی‌های پیشکسوتان عرصه فرهنگ و هنر در کسب تجربه برای انجام فعالیت هنری اشاره کرد و افزود: «در گذشته بدون کمترین امکانات و بدون هیچ وسیله ارتباطی باید به کتابخانه‌های تخصصی مراجعه و  اطلاعات را جمع‌آوری می‌کردیم و با انجام کار پژوهشی به نتیجه‌ای می‌رسیدیم اما امروز اینترنت و انواع امکانات ارتباطی در اختیار نسل جوان هست و به‌راحتی به اطلاعات دست می‌یابند.»

او گفت: «دیدار هنرمندان رشته‌های مختلف پس از مدت‌ها با یکدیگر، پیشنهاد انجام فعالیت‌های مشترک، تبادل‌نظر و بیان تجربیات حوزه فعالیت هنری میان هنرمندان و… ازجمله مزایای این برنامه فاخر به شمار می‌رفت.»

مؤدبیان با اعلام اینکه صندوق هنر آیین نکوداشت نامداران فرهنگ و هنر گیلان، اصفهان، زنجان و استان اردبیل را برگزار کرده است، افزود: «گامی که از سوی صندوق هنر برداشته‌ شده اگر به‌درستی پیش برود علاوه بر ایجاد ارتباطات عمیق میان هنرمندان پیشکسوت با هنرمندان جوان، در نهایت منجر به فعالیت و تولید آثار می‌شود.»

او به هنرمندان جوان توصیه کرد تا زمینه‌های مختلف و مورد نیاز فعالیت هنری را که پیش‌ گرفته‌اند، به‌خوبی بیاموزند و در زمینه فعالیت خود پژوهشگر خوبی باشند. همچنین هرگز شتاب‌زده عمل نکنند چون نمی‌شود یک‌شبه ره صدساله را پیمود.

کم‌رنگ شدن رابطه استاد و شاگردی موضوع دیگری بود که مؤدبیان به آن اشاره کرد و توضیح داد: «متأسفانه امروزه این مهم در جامعه کمتر دیده می‌شود. تلاش داریم در آیین‌های نکوداشت به آن پرداخته و به نسل جوان بیاموزانیم که این رابطه (استاد و شاگردی) همیشه می‌تواند کارساز باشد و به جوانان کمک کند تا تجربه مفید و مورد نیاز خود را به دست آورند.»

همچنین مؤدبیان با بیان اینکه باید همواره به دنبال ایجاد جریان فکری باشیم، گفت: «صندوق اعتباری هنر در کنار حمایت‌ها و خدماتی که به هنرمندان ارائه می‌کند، مسیری را پیش گیرد تا به جریان‌سازی در حوزه فرهنگ و هنر برسد. معتقدم چراغ فرهنگ و هنر همواره و همیشه باید افروخته و روشن بماند.»

اجرای نمایش کانون در جم سنتر

نمایش «دنیای خیال‌انگیز من» از تولیدات کانون پرورش فکری در راستای اجرای طرح تناوبی تئاتر در مجتمع جم سنتر تهران به روی صحنه می‌رود.

به گزارش گروه خبر سایت خانه تئاتر به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، طرح تناوبی تئاتر در راستای درخواست مراکز هنری و مراکز استان‌ها و با نظارت مستقیم مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری از میان تولیدات این مرکز اعزام و اجرا می‌شود.

نمایش‌های شرکت کننده در این طرح به صورت اجرای صحنه‌ای در سالن‌های شهر تهران و مراکز استان‌ها یا بر روی تماشاخانه سیار کانون در مناطق مختلف به روی صحنه می‌رود.

برهمین اساس نمایش «دنیای خیال‌انگیز من» به نویسندگی و کارگردانی بهناز مهدیخوداه از ۲۱ آذر اجرا خواهد شد.

در خلاصه این نمایش آمده است: بازیگری با یک دامن خیلی بزرگ خودش را هنرمند معرفی می‌کند و می‌گوید با دنیای آدم‌ها سرو کار دارد، آدم‌هایی که دنیای هر کدام‌شان یک رنگ است، اما دنیای خود او رنگ و وارنگ است، مثل رنگین کمان… او توضیح می‌دهد که وقتی بچه بود دنیایش یک جورایی سیاه و سفید بود و یک اتفاق باعث شد دنیایش رنگی شود؛ اتفاقی که در کودکی‌اش افتاد.

نمایش «دنیای خیال‌انگیز من» سال ۹۸ به‌عنوان نمایش برگزیده بخش خردسال مرکز ملی اسیتژ ایران معرفی شد. همچنین در بیست‌وششمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان نامزد دریافت جوایز بخش کارگردانی، بازیگری و طراحی صحنه شد و در پایان توانست عنوان بهترین بازیگر زن را از آن خود کند.

نمایش «دنیای خیال‌انگیز من» در مجتمع جم‌سنتر به روی صحنه می‌رود

از دیگر موفقیت‌های این نمایش می‌توان به برگزیده بهترین طراحی لباس و تقدیر ویژه یونسکو در جشنواره کودک و نوجوان تفلیس (گرجستان) در سال ۲۰۲۲ و همچنین نمایش برگزیده جشنواره کودک و نوجوان بورسا (ترکیه) در سال ۲۰۲۲ اشاره کرد.

عوامل نمایش «دنیای خیال‌انگیز من» عبارتند از: بازی‌دهنده و بازیگر: بهناز مهدی‌خواه، دستیار کارگردان: حمیدرضا حسینعلی، موسیقی: آرش سلگی، شاعر: آزاده فرهنگیان، طراح صحنه و دکور: مریم غلامی و بهناز مهدی‌خواه، طراح و سازنده عروسک: بهناز مهدی‌خواه، طراح پوستر و بروشور: یاسمن سلگی، طراح نور: محمدرضا شاملوفرد، طراح لباس: مریم غلامی، منشی صحنه: فاطمه صلواتی‌زاده، مدیر صحنه: مبینا افراسیابی، ساخت تیزر و افکت: فرزاد سلیمانی، حمیدرضا حسینعلی و علیرضا آقایی، عکاس: فرزاد سلیمانی، مهسا طهری و روابط عمومی: ریحانه مطهری.

نمایش عروسکی «دنیای خیال‌انگیز من» از ۲۱ آذر ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ در سالن نمایش کافه تئاتر جم، مجتمع جم سنتر واقع در خیابان نیاوران، خیابان جماران اجرا خواهد شد.

علاقه‌مندان به خرید اینترنتی بلیت می‌توانند به سایت تیوال به نشانی tiwall.com/s/donyayekhialangiz۴ مراجعه و برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۰۳۴۹۹۰۲۸۵ تماس بگیرند.

این نمایش صبح‌ها ویژه مدارس و مهدهای کودک با هماهنگی قبلی قابل اجراست.

اتللو

پیشکسوتان دوبله و اجراخوانی اتللو

پیشکسوتان هنر ایران با اجراخوانی «اتللو» به کارگردانی وحید اخوان به تئاتر شهر می‌آیند.

به گزارش گروه خبر سایت خانه تئاتر، نمایشنامه «اتللو» نوشته ویلیام ‌شکسپیر با کارگردانی و تنظیم متن برای اجراخوانی وحید ‌اخوان از ۲۸ آذر ساعت ۲۰ در سالن ‌چهارسو تئاتر شهر ‌روی صحنه می‌رود.

وحید اخوان، سرپرست گروه تئاتر کلاسیک است که تاکنون آثاری چون «عروسی» از نیکولای گوگول، «خرس»، «آواز قو» و «امشب فقط برای تو» آثاری از آنتوان چخوف را در قالب اجرای صحنه‌ای و همچنین نمایشنامه‌های «بلبل سرگشته» نوشته علی نصیریان، «دختر روستایی» نوشته الکساندر پوشکین، «نوای اسرارآمیز» اثری از امانوئل اشمیت و… را در قالب نمایشنامه‌خوانی روی صحنه برده است.

بازیگران «اتللو» (به ترتیب خوانش و بازی) داوود حیدری، مجید جعفری، حسین پرستار، ناصر ممدوح، وحید اخوان، منوچهر والی‌زاده، شراره حضرتی، عارفه نظامی، ندا پویا، علیرضا درویش‌نژاد هستند.

ریحانه کریمی، مینا فاضلی اصل دستیاران کارگردان، ریحانه کریمی مسئول فنی اتاق فرمان، امیر ‌خدامی عکاس، افسانه محتشمی ساخت تیزر، نگار ‌امیری و علی ‌کیهانی مشاوران رسانه‌ای و مطبوعاتی، دیگر عوامل این پروژه هستند که تا ۸ دی روی صحنه خواهد بود.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: «حکایت آن سیاه مغربی است که در جنگ‌های میانه قرن شانزدهم در ارتش ونیز می‌جنگید و عاشق دختر زیبا سناتوری ونیزی به نام دزدمونا شد و…»

بلیت‌فروشی این اثر نمایشی هم‌اکنون در سایت تیوال آغاز شده است.

نمایشی که پایانش به رای تماشاگران گذاشته می‌شود

نمایش «اعتراف‌ها و دروغ‌ها» به کارگردانی پیمان محسنی که سه روز از اجرای آن می‌گذرد، پایان بندی آن براساس آرای مخاطبان انجام می‌شود.

 

نزدیک به ۳۰۰ نفر در سه روز نخست اجرای «اعتراف‌ها و دروغ‌ها» که هر شب ساعت ۲۱:۱۵ در عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه می‌رود، به تماشای آن نشستند.

تماشاگران در پایان این نمایش، با انداختن رای خود به صندوق‌های تعیین شده، در جایگاه قاضی، سرنوشت شخصیت‌های این اثر را تعیین می‌کنند.

بازی در نمایش‌هایی چون «فریاد خاموش» به کارگردانی هادی عطایی، «جنوب از شمال غربی» به کارگردانی مهدی نعمتی، «آکتور» به کارگردانی دانیال نمازی و فیلم‌های سینمایی مانند «بمب؛ یک عاشقانه ساده» ساخته پیمان معادی، «راند چهارم» به کارگردانی علیرضا امینی و سریال‌هایی چون «زخم کاری» ساخته محمدحسین مهدویان از جمله فعالیت‌های هنری پیمان محسنی بوده‌است.

همچنین او جوایز بازیگری را از جشنواره تئاتر مقاومت (سال ۱۳۹۹) و جشنواره تئاتر دانشگاهی (سال ۱۴۰۰) دریافت کرده است.

دنیا مستعلمی، شهروز آقایی‌پور، سحر آقاسی، سپهر زمانی بازیگرانی هستند که در «اعتراف‌ها و دروغ‌ها» ایفای نقش می‌کنند.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: «همه ما محکومیم، به مرگ یا به زندگی…»
دیگر عوامل نمایش «اعتراف‌ها و دروغ‌ها» عبارتند از: نویسنده: مهدی میرباقری، طراح و کارگردان: پیمان محسنی، تهیه کننده: نگین صدرزاده، مجری طرح: شهاب شریفی، مدیر اجرایی: احمد بیگی، تصویربردار در صحنه: امیر حسین جوانبخت، دستیارکارگردان و منشی صحنه: سارا سعادت‌نیا، دستیار کارگردان و برنامه ریز: علیرضا عموزاد، طراح لباس: نگین صدرزاده، طراحی نور: فرشاد نصیری، طراح صحنه: شهاب شریفی، دستیار نور: محمد جواد کاظمی، دستیار لباس: آیدا فاضلی، مدیران صحنه:امیر مهدی میرزایی، ماهان جهان بکام، امیر روشن، زهرا قربانی (روشن)، غزل شکوهی، رضا کوشکی، عکاس: امیر مبارکی، موسیقی: سعید خرمیان، طراح پوستر و لوگو تایپ: سید مهدی موسوی، گرافیست و ساخت تیزر: حسین باقری، روابط عمومی: مرتضی رنجبران، مدیر رسانه: پیام‌ احمدی کاشانی، ساخت دکور: هنگامه ذوذهب‌، علیرضا نمیمی، محمدرضا حسنی، محمدرضا عباسی، محراب عامریان، حسین رفیعی.

 

۱۰ نمایش در تئاتر شهر روی صحنه است

برنامه اجراهای آذر تالارهای نمایشی مجموعه تئاتر شهر با میزبانی از ۱۰ نمایش صحنه‌ای و محیطی، اعلام شد.

به گزارش گروه خبر سایت خانه تئاتر به نقل از روابط عمومی تئاتر شهر، برنامه اجراهای آذر تالارهای نمایشی مجموعه با ۱۰ نمایش در تالارهای اصلی، چهارسو، قشقایی، سایه، کارگاه نمایش و کافه‌تریای اصلی و چهارسو اعلام شد.

در تالار اصلی،‌ و از ۷ آذر نمایش «فردریک» نوشته اریک امانوئل اشمیت، ترجمه شهلا حائری و کارگردانی حمیدرضا نعیمی، ساعت ۱۹ با مدت‌زمان ۱۴۰ دقیقه، قیمت بلیت ۲۰۰ و ۱۰۰ هزار تومانی در سالن اصلی به صحنه می‌رود.

حمیدرضا نعیمی، بهناز نازی، امیرکربلایی‌زاده، کتانه افشاری‌نژاد، کامبیز امینی، جوانه دلشاد، رضا جهانی، رضا داوودوندی، ایمان سلگی، صالح لواسانی، محمدامین پازوکی، فرهاد قدیم‌خانی، مریم صدری، آرمین یعقوبی، علی صادقی، ارسلان شباهنگ، سجاد حیدریه، مهران اکبری، احمدرضا میررجبی و محمدحسین خلج در این نمایش ایفای نقش می‌کنند.

«فردریک» سرگذشت ستاره‌ بازیگریِ تئاترِ بولوار در پاریس و فرانسه‌ قرنِ نوزدهم است. فردریک لومتر، بازیگری افسانه‌ای است که تمامِ نقش‌ها و ژانرها را آزموده است. او میلی سیری‌ناپذیر برای بازیگری دارد؛ از لذاتِ زندگی چیزی نیست که تجربه نکرده باشد اما چند ماهی است که در میانِ تماشاگران متوجه دو چشمِ میشی‌رنگ می‌شود که در تاریکی فضای سالنِ نمایش، می‌درخشند و این سرآغازِ نمایشنامه‌ اریک امانوئل اشمیت است.

تالار چهارسو نیز از ۹ آبان میزبان نمایش «این دنیا یه کنسرت به من بدهکاره» نوشته و کار سهند خیرآبادی با بازی امیرمهدی ژوله و الیکا عبدالرزاقی،‌ ساعت ۲۰، به مدت‌زمان ۶۵ دقیقه و قیمت بلیت ۱۸۰ هزار تومان شده است. این نمایش درباره مردی میان‌سال است که تصمیم گرفته بحران‌های زندگی خود را با مخاطب در میان بگذارد.

همچنین از یکشنبه ۱۹ آذر، تالار چهارسو میزبان نمایش دیگری با نام «چرتالدو» خواهد شد. این نمایش را که برداشتی از مجموعه «شاه گوش می‌کند» ایتالو کالوینو است، مسعود هاشمی‌نژاد نوشته‌ و آن را با مهسا جعفری به‌طور مشترک کارگردانی کرده است. این نمایشِ کمدی از روز یکشنبه ۱۹ آذر‌ ساعت ۱۸، با مدت‌زمان ۸۵ دقیقه و قیمت بلیت ۱۶۰ هزارتومان، اجرای خود را آغاز می‌کند و در آن حسین کشفی اصل، مهسا جعفری، یوسف کشتکار، حسن مقدم، سبحان ترونده، عسل رحیمی،‌ زهرا حیدری، عرفان علی‌لیواری، فاطمه رستین، هستی اقدامی، سیدامیررضا نمازی، محمدرضا علی محمدی، امیرمحمد کرمی، شادمهر بابایی، رضا ایمانی،‌ قائم آینه‌وند،‌ نریمان علی‌لیواری، کوروش دهیار، امیر رمضانی و مهرداد زارعی ایفای نقش می‌کنند.

نمایش «چرتالدو» درباره آقای درستکار، معلم ماخوذ به حیا و منضبطی است که برای تدریس کتاب «فرانکوی فقید» به «چرتالدو»، شهر روشنایی‌های بی‌پایان سفر می‌کند، این سفرِ پرماجرا ، درستکاری آقای درستکار را به چالش می‌کشد …

تالار قشقایی نیز از روز سه‌شنبه ۷ آذر میزبان نمایش «دور» نوشته و به کارگردانی وحید نفر شد. این نمایش ساعت ۱۸:۳۰ با مدت‌زمان ۶۰ دقیقه و قیمت بلیت ۱۳۰ هزارتومان روی صحنه است.

علی باروتی، محسن زرآبادی، سهیا ساعی، محمد شکری و محمدهادی عطایی در نمایش «دور» به ایفای نقش می‌پردازند. این نمایشِ کمدی به بیان خاطره‌ای در تاریخ ۶/۶/۶۶ می‌پردازد.

همچنین نمایش «ودّاد شکافه‌زن» برگرفته از «هفت‌پیکر» نظامی و به کارگردانی علیرضا دهقانی از ۸ آذر به صحنه رفت. نمایش ساعت ۲۰ با مدت‌زمان ۷۵ دقیقه و قیمت بلیت ۱۳۰ هزارتومان میزبان مخاطبان دوست‌دار ادبیات فارسی است. این نمایش که کاری از گروه خنیاست بر اساس موسیقی، فرم و حرکت و بازی‌سازی طراحی‌ شده است و در آن ماندانا عبقری‌، حمیدرضا فراهانی،‌ جواد اینانلو و زهرا غفاری به ایفای نقش می‌پردازند.

در تالار سایه نیز نمایش «شنگرف» نوشته و به کارگردانی علی یداللهی، قرار است از ۱۲ آذر ساعت ۲۰ مدت‌زمان ۶۰ دقیقه و قیمت بلیت ۱۲۰ هزارتومان به صحنه رود و در آن بهرام بهبهانی به‌عنوان بازیگر و بازی‌دهنده حضور دارد. این نمایش نگاه و ارائه‌ای خاص از داستان معروف «سیاوش» دارد.

همچنین نمایش «وِرا نام تهمینه سهراب کرد» نوشته و به کارگردانی حسین تفنگدار از روز ۷ آذر ساعت ۱۸، مدت‌زمان ۷۰ دقیقه و قیمت بلیت ۱۳۰ هزار تومان در تالار سایه به صحنه رفت. در این نمایش، میترا شجاعی، دانیال تفرشی،‌ محسن میرهاشمی و مهتاب باجلان ایفای نقش می‌کنند

این نمایش درباره زنی است که از خاک سر برآورده و مدعی می‌شود داستان کشته شدن سهراب به دست رستم آن‌گونه که تاکنون خوانده و شنیده‌ایم، درست نیست. او که اسرار آن روز شوم را بهتر از هرکسی می‌داند، اینک از جانب روح گردآفرید موظف شده تا پرده از آن راز بزرگ بردارد.

کارگاه نمایش نیز از روز ۷ آذر‌ ساعت ۱۹:۳۰ میزبان نمایش «سالومه» نوشته و به کارگردانی بابک پرهام با مدت‌زمان ۴۰ دقیقه و قیمت بلیت ۸۰ هزار تومان شده است. در این نمایش نکیسا عقبایی به‌عنوان تنها بازیگر نمایش به ایفای نقش می‌پردازد. امیر شفیعی به‌عنوان مشاور و علیرضا آل‌داوود نیز به‌عنوان تهیه‌کننده در کنار کارگردان حضور دارند.

این نمایش درباره عشق نافرجام «سالومه» دختر هرودیاست که در زندان، عاشق صدای یحیی تعمیددهنده می‌شود اما با طرد شدن از سوی یحیی، کینه او را به دل می‌گیرد و از پدر درخواست سربریده یحیی را می‌کند.

از روز یکشنبه ۲۱ آبان،‌ نمایش «یک ملاقات ساده» نوشته و کار جواد تولمی ساعت ۱۶:۳۰ با مدت‌زمان ۴۰ دقیقه و قیمت بلیت ۵۰ هزار تومان در کافه‌تریای اصلی تئاتر شهر به صحنه رفته است. در این نمایش سبا سلیمانی، عباس علیرضا و مطهره قدسی‌زاده ایفای نقش می‌کنند. «یک ملاقات ساده» نمایشی است بر پایه روابط و مناسبات بینانسلی با رویکردی روان‌شناسانه که به اختلافات و شکاف بین دو نسل و گسست خانواده می‌پردازد.

نمایش «من نوید نیستم» نوشته و به کارگردانی علی خوشرو نیز از روز جمعه ۲۶ آبان ساعت ۱۶:۳۰ با مدت‌زمان ۴۰ دقیقه و قیمت بلیت ۵۰ هزارتومان در کافه‌تریای سالن چهارسو به صحنه رفته است. این نمایش درباره انتظار یک بازیگر تئاتر برای دیدن نویدمحمدزاده است و در آن علی خوشرو به‌عنوان بازیگر ایفای نقش می‌کند.

رویایی که دیر محقق شد

مونا فرجاد که به تازگی اجرای نمایش «اتاقی در هتل» را به پایان رسانده است، می‌گوید که همیشه رویای کارگردانی داشته ولی خود را بیشتر بازیگر می‌داند.

این بازیگر از اولین تجربه کارگردانی خود گفت و عنوان کرد که کمال‌گرا بودن سبب شده ورود به شاخه کارگردانی را به تاخیر بیندازد اما تصمیم دارد این حرفه را چه در سینما و چه در تئاتر ادامه بدهد.

فرجاد برای اجرای اولین نمایش خود چندین متن را پیشنهاد کرد تا سرانجام نمایشنامه «اتاقی در هتل» بر اساس دو نمایشنامه «اتاقی در هتل پلازا» و «اتاقی در هتل لندن» هر دو نوشته نیل سایمون از سد دریافت مجوز گذشت.

او در آغاز درباره انتخاب این نمایشنامه توضیح داد: در انتخاب متن، به شدت به شدنی بودن کار فکر می‌کردم. اولین اولویتم این بود متنی را انتخاب کنم که بتوانم آن را در مدت زمان کوتاهی که برای آماده‌سازی کار فرصت داشتم، به نتیجه برسانم و به چیز دیگری فکر نمی‌کردم.

این بازیگر که اول قصد داشته نمایشنامه‌ خودش را روی صحنه بیاورد، درباره تغییر متن انتخابی‌اش گفت: نمایشنامه‌ای نوشته بودم به نام «دروازه جهنم» و بر اساس آن تمرین را شروع کردیم ولی متاسفانه مجوز نگرفت و بعد از آن چند نمایشنامه دیگر پیشنهاد کردم که هر یک در شورای نظارت و ارزشیابی گرفت و گیرهایی داشتند و نیازمند زمان زیادی بودند. بنابراین به دلیل زمان محدودی که برای آماده‌سازی کار داشتم، نمی‌توانستم تغییرات مورد نظر شورا را اعمال کنم. تقریبا ۱۰ روز مانده به زمان اجرا، به پیشنهاد آقای شهرام زرگر، مترجم آثار نیل سایمون، این دو اپیزود از  نمایشنامه‌های این نویسنده را انتخاب کردم که کارکترهایشان در ادامه یکدیگر هستند.

فرجاد با اشاره به ویژگی‌های این دو اپیزود از آثار نیل سایمون افزود: از ویژگی‌های مهم اینها جمع و جور بودن و کم پرسوناژ بودنشان بود که اجرای کار را شدنی می‌کرد. چون وقتی زمان بسیار محدودی برای تمرین داریم، پروسه جستجو برای پیدا کردن بازیگر مناسب و مذاکره با او و یافتن بازیگرانی که در مقطع تمرین ما کاملا وقت آزاد داشته باشند و … اهمیت بسیاری دارد. با این اوصاف، کم پرسوناژ بودن نمایشنامه برایم خیلی در اولویت بود چون نمی‌خواستم به دلیل شرایط و مشکلاتی که ایجاد شد، فرصت اجرا در ایرانشهر را که سالنی حرفه‌ای و استاندارد است، از دست بدهم.

او اضافه کرد: بنابراین وقتی آقای زرگر پیشنهاد تلفیق این دو کار را مطرح کرد، هر دو را خواندم. نمایشی گرم و جمع و جور و شدنی و استخوان‌دار بود . همچنان باور دارم که در کارهای نمایشی، رکن اصلی را متن تشکیل می‌دهد و بدون یک متن استخوان‌دار، کار، گرمای لازم را ندارد و انتظار آدم را برآورده نمی‌کند.

این بازیگر در گفتگو با ایسنا با ارایه توضیحاتی درباره ایرانیزه کاردن نمایشنامه‌های نیل سایمون افزود: بسیاری از آثار سایمون در ایران کار شده و نمایشنامه‌هایش برای ما آشناست. البته شوخی‌های فرنگی و آمریکایی دارد که باید آنها را آداپته کنیم تا با فرهنگ خودمان تطبیق پیدا کند.

فرجاد افزود: در کل به متن‌های اصلی وفاداریم و نمایشنامه تغییراتی خیلی جزیی کرده است. البته تغییرات بیشتری داشت تا ایرانیزه شدن آن مشخص‌تر و جملات روان‌تر شود و بهتر بر زبان بازیگران بنشیند ولی آن تغییرات، شامل ممیزی‌هایی شد و خواستار حذف برخی اسامی بودند تا هیچ نشانه مشخصی نباشد که این اتفاقات در ایران رخ می‌دهد. بنابراین با اینکه آن شکل از متن، دلچسب‌تر بود، اما به شکل فعلی رسیدیم. البته در هر دو نسخه بازنویسی شده و با وجود تغییرات عمده‌ای که در پایان‌بندی داشتیم، به متن اصلی خیلی پایبند هستیم و شاکله متن همان است.

فرجاد درباره سبک اجرای نمایش خود نیز توضیح داد: همیشه متن است که خودش سبک اجرا را پیشنهاد می‌دهد و راهنمای کارگردان می‌شود. ادبیات و گفتار و کلمات متن، راهنمایی است که کارگردان به چه سمت و سویی برود. مگر اینکه تعمدا بخواهیم نگاه جدیدی به نمایشنامه‌ای داشته باشیم و این کار را آگاهانه انجام می‌دهیم.

او درباره تفکیک زمان‌ها در نمایش خود توضیح داد: خیلی دلم می‌خواست برای تفکیک زمان نمایش بتوانم کارهای دیگری انجام بدهیم. مثلا دکورمان را عوض کنیم و … ولی اولا باید در مدت کوتاهی، امکان تعویض دکور می‌داشتیم و دیگر اینکه هزینه‌های ساخت دکور برای من شدنی نبود. چون ما تهیه‌کننده‌ای نداشتیم که بتواند به کار پول تزریق کند، بنابراین خیلی از امکانات بصری محروم شدیم. تنها راه شدنی که می‌توانست درباره گذر زمان به ما کمک کند، تغییر در لباس و اکتفا کردن به چند دیالوگ بود و راه دیگری نداشتیم.

این بازیگر که از کودکی سودای کارگردانی داشته است، درباره ورود خود به این شاخه نیز گفت: همیشه دلم می‌خواست کارگردانی کنم و نه تنها برای تجربه کردن بلکه به صورت حرفه‌ای، این کار را ادامه بدهم. یعنی بازیگری باشم که کارگردانی کنم. هرچند علاقه به بازیگری در من خیلی بیشتر است، ولی به هر حال همیشه رویای کارگردانی را هم داشتم.

فرجاد اضافه کرد: همیشه میان تصور یک کار با نتیجه آن فاصله‌ای وجود دارد. گاهی باید از یکسری خواسته‌هایمان بگذریم تا اتفاقی که می‌خواهیم، رقم بخورد. دوست دارم در کنار بازیگری، کارگردانی را چه در تئاتر و تصویر ادامه بدهم. اینکه چرا تا به حال وارد نشده‌ام، شاید به این دلیل است که چون از کودکی در این فضا بزرگ شده‌ام، همیشه به نظرم کسی که می‌خواهد کارگردانی کند، باید مسیری طولانی بپیماید.

او با بیان اینکه به دلیل موقعیت خانوادگی‌اش از کودکی سر تمرین تئاتر و صحنه‌های فیلمبرداری حضور داشته است، یادآوری کرد: حضور در این فضاها کمی این جسارت را از من گرفت و مرا کمال‌گراتر کرد و اینکه همیشه دنبال اجرای یک کار بی‌نقص باشم، سبب شد سال‌ها از مسیری که به آن علاقه‌مند بوده‌ام، فاصله بگیرم و مدام آن را به تاخیر انداختم. در حالیکه شروع یک حرکت خیلی مهم است. حتی بزرگترین هنرمندان و بزرگترین آثار هنری جهان هم منتقدانی دارند و این نقدهاست که سبب ساختن یک فرد و یک اثر و باعث پیشرفت در آن حیطه می‌شود.

مونا فرجاد اضافه کرد: به همین دلیل برایم تصمیم سختی بود که وارد کارگردانی شوم چون خودم اولین منتقد خودم بوده‌ام. خوب است آدم همیشه خود را زیر ذره بین قرار بدهد ولی این سختگیری نسبت به خود، نباید بازدارنده باشد که سبب شود آدم دست به هیچ کاری نزند.

فروش بیش از چهار میلیاردی اجراهای ایرانشهر

گزارش آماری تعداد تماشاگران ۴ نمایش اجرا شده در سالن‌های تماشاخانه‌ی‌ ایران‌شهر اعلام شد.

به گزارش گروه خبر سایت خانه تئاتر به نقل از روابط عمومی تماشاخانه‌ی ‌ایران‌شهر، آمار فروش و تعداد تماشاگران نمایش‌های «تنهایی و تن‌هایی وطن‌هایی»، «اتاقی در هتل»، «معجون السلاطین» و «سیزده بدر» که در نوبت اجرایی آبان و آذر ماه سال جاری در سالن‌های سمندریان و ناظرزاده‌ی کرمانی‌ به صحنه رفتند، به تفکیک اجراها مشخص شد.

نمایش «تنهایی و تن‌هایی وطن‌هایی» به کارگردانی کیومرث مرادی که از روز نهم مهر ماه در سالن سمندریان با ظرفیت ۲۳۲ تماشاگر و قیمت بلیت ۱۷۰، ۱۲۰ و ۲۰۰ هزار تومان روی صحنه رفت، با ۶۹ اجرا تا تاریخ هجدهم آذر ماه و میزبانی از ۱۹۵۸۰ تماشاگر، فروشی معادل ۳ میلیارد و ۲۳۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان داشته است. بازیگر اصلی این نمایش سجاد افشاریان است.

همچنین‌ نمایش «اتاقی در هتل» به کارگردانی مونا فرجاد که از روز هفدهم آبان ماه در سالن سمندریان با ظرفیت ۱۵۰ تماشاگر و قیمت بلیت ۱۵۰ هزار تومان روی صحنه رفت، با ۲۵ اجرا تا تاریخ هفدهم آذر ماه و میزبانی از ۳۲۹۸ تماشاگر فروشی معادل ۳۸۶ میلیون و ۵۳۵ هزار تومان داشته است.

نمایش «معجون السلاطین» به کارگردانی سعید زارعی که از روز دوازدهم آبان ماه در سالن ناظرزاده‌ی کرمانی با ظرفیت ۲۱۲ تماشاگر و قیمت بلیت ۱۲۰ ، ۱۵۰ و ۱۸۰ هزار تومان روی صحنه رفت، با ۳۰ اجرا تا تاریخ هجدهم آذر ماه و میزبانی از ۳۷۳۷ تماشاگر به فروش ۵۱۴ میلیون و ۳۶۸ هزار تومان دست پیدا کرد.

نمایش «سیزده بدر» به کارگردانی حسین میرزامحمدی که از روز چهاردهم آبان ماه در سالن ناظرزاده‌ی کرمانی با ظرفیت ۲۱۲ تماشاگر و قیمت بلیت ۱۵۰ هزار تومان روی صحنه رفت، با ۲۹ اجرا تا تاریخ هجدهم آذر ماه توانست با میزبانی از ۳۳۷۲ تماشاگر به فروش ۳۷۷ میلیون و ۲۲۰ هزار تومان دست پیدا کند.

برگزاری اولین جلسه مشترک انجمن طراحان صحنه و لباس و کارگروه ساماندهی مد و لباس

اولین جلسه مشترک انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر ایران و کارگروه ساماندهی مد و لباس فجر برگزار شد .

در این جلسه سجاد لطفی دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور و میثم نویریان رئیس انجمن طراحان صحنه و لباس تئاتر ایران به تبادل گفتگو پرداختند .

در ابتدا میثم نویریان گزارش مختصری از عملکرد انجمن طراحان را ارائه و ضمن تشکر از دعوت به عمل آمده خواستار تعامل بیشتر بین انجمن طراحان و کارگروه مد و لباس شد . سپس دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور ضمن خوش آمد گویی به تغییر و تحولات جدید در کارگروه مد و لباس فجر اشاره و از تعامل بیشتر بین این دو مجموعه استقبال کردند .

در ادامه جلسه حمید نیلی مدیر تماشاخانه ایرانشهر ضمن حمایت کامل از این گفتگو ها پیشنهادات ارزنده‌‌ای در خصوص برگزاری رویدادهای تخصصی با رویکرد تئاتر را ارائه داد .

در این جلسه  حسین آشتیانی معاون علمی کارگروه خواستار تعامل در سطوح مختلف آموزش و تبادل و گفتگو در زمینه‌های علمی شد .

محمد جواد قاسمیان معاون اجرایی کارگروه پیشنهاد تفاهم نامه همکاری بین دو انجمن طراحان و کارگروه را ارائه داد . در ادامه میثم نویریان ضمن تشکر مجدد این جلسه را سازنده ارزیابی کرده و خواستار استمرار تعاملات و گفتگوهای بیشتر فی مابین شد . در پایان سجاد لطفی حمایت کامل خود را از گفتگوهای صورت گرفته در این جلسه اعلام و جهت پیش برد برنامه ها دستورات لازم را ابلاغ کرد .

لازم به ذکر است به زودی جزئیات و تفاهم های صورت گرفته اطلاع رسانی خواهد شد .

علی نصیریان:با تسلط بر نقش و با انگیزه انتقال مفاهیم درصحنه و مقابل دوربین حاضر شوید

علی نصیریان و داریوش مودبیان که برای حضور در همایش تجلیل از ۳۰ نامدار فرهنگی، هنری، سینمایی، قرآنی و رسانه‌ای، میهمان هنرمندان و مردمفرهنگ‌دوست استان اردبیل بودند، با حضور در نشست انتقال تجربه که در فرهنگسرای بانوان اردبیل برگزار شد، با تأکید بر نقش و جایگاه تئاتر در انتقال مفاهیم و ارتباط بی‌واسطه با تماشاگر، مطالعه، تمرین و ممارست را مهم‌ترین عامل در اجرای نقش‌های متفاوت دانستند.

با حضور  دو چهره شناخته‌شده تئاتر، تلویزیون و سینمای کشور، علی نصیریان و داریوش مودبیان، مدیرکل و معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، مدیران انجمن‌های سینمای جوان و نمایش و نیز جمعی از پیشکسوتان و فعالان تئاتری استان اردبیل نشست انتقال تجربه در فرهنگسرای بانوان اردبیل برگزار شد.

در این نشست علی نصیریان با تأکید بر اهمیت مطالعه و خواندن کتاب‌های حوزه نمایش به‌ویژه نمایشنامه‌های چاپ‌شده، تئاتر را هنری ارزشمند عنوان کرد و از هنرمندان خواست تا با ممارست و تمرین مداوم درصحنه‌ها و مقابل دوربین ایفای نقش کنند.

او بیان، بدن، حرکت و انگیزه را از مهم‌ترین عوامل در بازیگری عنوان کرد و با اشاره به تجربیات خود در نمایش‌ها و فیلم‌های بلند سینمایی و مجموعه‌های تلویزیونی، از تحلیل درست شخصیت، آشنایی با فنون بازیگری، تسلط بر نقش و اندیشه‌پردازی در ایفای نقش به‌عنوان عوامل تأثیرگذار در ارتباط با مخاطب و تماشاگر یاد کرد.

این استاد بازیگری، با تأکید بر اینکه بازیگری هیچ‌وقت تمام نمی‌شود و بازیگران باید با مطالعه و انجام تمرینات مستمر، خود را تقویت و به‌روز کنند، از هنرمندان خواست تا با تسلط بر نقش و با انگیزه انتقال مفاهیم و پیام درصحنه و مقابل دوربین حاضر شوند.

علی نصیریان جوهر کار تئاتر را بازیگری و جوهر بازیگری را داشتن بدن، حس و بیان و اندیشه عنوان کرد و با اعلام اینکه سینما از تئاتر سرچشمه گرفته و بازیگرانی که از سینما به تئاتر آمده‌اند، به جهت شرایط خاصی که در تئاتر وجود دارد، به‌راحتی می‌توانند مقابل دوربین هم ایفای نقش کنند، بازیگر را مهم‌ترین عنصر در تئاتر دانست.

او با بیان اینکه یک بازیگر کاربلد باید خود مؤلف هم باشد و با خلاقیت و نوآوری، نقش‌های محوله را با اجرا و بازی کند، مطالعه کتاب در زمینه تئاتر را بسیار بااهمیت دانست و بازیگری را هنری تمام‌نشدنی عنوان کرد.

علی نصیریان با تأکید بر اینکه یک هنرمند تئاتر در کنار مطالعه کتب تخصصی، باید با شاهنامه، دیوان حافظ، گلستان و بوستان سعدی و دیگر کتاب‌های بزرگان شعر و ادب کشور آشنا باشد، رابطه انسانی را عاملی مهم در ارتباط با مخاطب و تماشاگران دانست و با اشاره به توانمندی‌های استاد عزت‌الله انتظامی و دیگر نامداران سینما و تئاتر کشور، احترام به مخاطب و نقش‌آفرینی با انگیزه و اندیشه را مهم‌ترین ویژگی‌های این هنرمندان بزرگ ذکر کرد.

این چهره شناخته‌شده تئاتر، تلویزیون و سینمای کشور با ابراز خرسندی از حضور دوباره در اردبیل، با بیان اینکه ای‌کاش می‌توانستم برای هنرمندان این استان نشست‌ها و دوره‌های مختلف بازیگری برگزار می‌کردم، از هنرمندان استان خواست تا با اندیشه و انگیزه حضور مدبرانه و آگاهانه در نمایش و سینما و با تمرین و ممارست بیشتر، قدرت بازیگری خود را به نمایش بگذارند.

هنرمند باید مقابل رسالت هنری و مردمانش، متعهد باشد

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر در استان اردبیل، داریوش مودبیان نیز در این نشست با تأکید بر اینکه انتقال تجربیات مفید، عاملی مهم در پیشرفت در تئاتر و سینماست، تئاتر را هنری با اندیشه والای انسانی تعریف کرد و با بیان اینکه بدن، بیان و حرکت مهم‌ترین ابزارهای بازیگری است، بر خوانش کتاب تأکید کرد. او با تأکید بر اینکه خوانش متفاوت با خواندن است، خوانش را خواندن با تحلیل و تفسیر و تبیین عنوان کرد.

او با بیان اینکه متأسفانه در کشور و در بین تئاتری‌ها مد شده است که در نمایشنامه‌خوانی‌ها از عنوان و عبارت خوانش استفاده می‌کنند و به‌جای ایفاگران نقش، عنوان خوانشگران را به کار می‌برند، خواستار عدم به‌کارگیری عنوان خوانش در نمایشنامه‌خوانی‌ها شد.

این نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر و سینما با تأکید بر اینکه مطالعه مستمر و مداوم می‌تواند ما را در اجرای نقش‌ها بر اساس ویژگی‌های کاراکترها، موفق و سربلند در صحنه و مقابل دوربین کند، آموزش را مهم‌ترین لازمه بازیگری دانست.

او با بیان اینکه تئاتر همواره در جریان است و یک بازیگر باید در جریان همه اتفاقات و رویدادها باشد، بهره‌گیری از تجربیات دیگر هنرمندان را در ایفای نقش تأثیرگذار عنوان کرد و با تأکید بر اینکه یک هنرمند باید مقابل رسالت هنری و مردمانش متعهد باشد، اجراهای عمومی را در  رونق تئاتر کشور و استان‌ها مهم دانست.

داریوش مودبیان با بیان اینکه یک کار هنری باید بین مردم و مخاطبان مقبولیت داشته باشد، تئاتر را هنری مردمی و برای مردم عنوان کرد و خواستار تلاش بیشتر هنرمندان جوان برای یادگیری شد.

این نشست تخصصی به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل، صندوق اعتباری هنر، انجمن هنرهای نمایشی استان اردبیل، انجمن سینمای جوان اردبیل و با همراهی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اردبیل در سالن فرهنگسرای بانوان اردبیل برگزار شد.

سفر منحصر به فرد به آسیای میانه با مارشمالو

آلبرت بیگجانی که چندی پیش نمایش «مارشملو» را در آسیای میانه و درشهرهای دوشنبه و سمرقند و بخارا اجرا کرده است، این سفر را بسیار منحصر به فرد دانست و تاکید کرد که در این سفر افق‌هایی برایش روشن شده که ما از آن نا آگاهیم.

 

بیگجانی که نمایش خودرا به عنوان یک کار عروسکی و با همراهی گروه تئاتر دیماک اجرا کرده است، در آغاز این گفتگو و در پاسخ به کنجکاوی ما که می‌خواستیم بدانیم حال و هوای شهرهایی مانند سمرقند و بخارا که نام‌شان را در اشعار شعرای ایرانی شنیده‌ایم، چگونه بوده، سفر به آسیای میانه را تجربه‌ای منحصر به فرد در زندگی خود دانست و توضیح داد: من کم سفر نرفته‌ام اما کل زندگی‌ام یک طرف و این سفر، یک طرف دیگر. اگر بخواهید از سمرقند و بخارا بدانید، می‌توانم سه روز پیاپی برایتان حرف بزنم. هویت ایرانی که آنجا دیدم، بسیار تکان‌دهنده بود چیزی که ما اصلا از آن خبر نداریم.

بیگجانی که سفر خود را با تاجیکستان آغاز کرده، اضافه کرد: ۳ بار برای شرکت در جشنواره «چادر خیال» تاجیکستان دعوت شدیم که به دلیل کرونا و مسائل دیگری نتوانستیم شرکت کنیم. این جشنواره در دوشنبه برگزار می‌شود. چادر خیال، همان خیمه شب بازی ماست. عروسک ملی‌شان هم حسن کچل است.

او که در بیست و دومین دوره جشنواره شرکت کرده است، درباره دیگر گروه‌های شرکت‌کننده در این جشنواره توضیح داد: بیشتر کشورهای دور و بر خودشان شرکت داشتند، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان و روسیه هم که پای ثابت این جشنواره‌اند. ما سومین گروه ایرانی بودیم که با نمایش «مارشملو» در این جشنواره شرکت کردیم و به دو زبان فارسی و روسی اجرا داشتیم. استاد داریوش مودبیان به زبان فارسی و شروین درستی به زبان روسی آن اجرا کردند، سامان خلیلیان هم به عنوان تکنیسین همراهی‌مان می‌کردند. آقای مودبیان یک خوانش از گلستان سعدی هم داشت که برای قشر دانشگاهی و آکادمیک بود.

سرپرست گروه تئاتر «دیماک» اضافه کرد: هر روز دو سه اجرا در جشنواره روی صحنه می‌رفت و از آن جشنواره‌ها بود که از صبح تا شب برای شرکت‌کنندگان برنامه داشتند. جشنواره تاجیکستان رقابتی نبود ولی به همه گروه‌ها گواهی شرکت در جشنواره را دادند و ما بدون اینکه اعلام شود، به نوعی مهمان ویژه بودیم چون به جز گواهی جشنواره، از طرف انجمنی دانشگاهی و یکی دو نهاد فیلمسازی، هم دو سه جایزه گرفتیم. در ضمن کار ما در قیاس با آنها خیلی مدرن بود. از نظر اجرایی تئاترهای آن منطقه وامدار شوروی سابق هستند، به نوعی کلاسیک و سنتی.

 

در کل تاجیکستان ۴ کمپانی تئاتر عروسکی داریم. آنجا اصلا گروه آزاد معنی ندارد. ساختمان تئاتری که در آن بودیم، شبیه ایرانشهر خودمان بود با کارمندان و گروه‌های خودشان و انبار و موزه و حتی اتاق خوابگاه برای مهمانان خارجی‌شان. سبک کارهایشان هم کاملا کلاسیک بود. فقط از ترکمنستان یک کار مدرن دیدیم. ولی در کار کلاسیک‌، خیلی قوی هستند. کارهای تاجیکستان به زبان تاجیکی است که ما متوجه می‌شدیم. تاجیک‌ها تشنه رابطه با ایران هستند و خیلی دوست دارند به جشنواره‌های ما دعوت شوند.

او در ادامه به ارایه توضیحاتی درباره شهر دوشنبه پرداخت و افزود: برعکس آنچه در ذهن اغلب ماست، «دوشنبه»، شهری کاملا شیک و مدرن است مانند دبی یا مالزی. در این ۵، ۶ ساله، برنامه‌ای برای نوسازی شهر گذاشته‌اند و به شدت آن را پیگیری و اجرا می‌کنند. مثلا من که به عکاسی از در وپنجره قدیمی علاقه خاصی دارم، نتوانستم چنین سوژه‌ای برای عکاسی پیدا کنم. ولی جالب است که بافت جمعیتی شهر کاملا سنتی است و ۹۰ درصد خانم‌ها لباس وروسری سنتی خودشان را دارند البته بدون تعصب.

 

تضادهای زیادی هم دارند. از طرفی مشغول نوسازی و مدرن کردن شهرها هستند ولی مثلا بافت بازارشان خیلی سنتی است. اکثریت جمعیت روستانشین و فقیر هستند. در کنار اینها مسجد بسیار مدرن و عظیمی دارند که جزو دستاوردهای این چند ساله‌شان است.

بیگجانی ادامه داد: خیلی جالب است که در بسیاری از ترکیب‌های کلامی‌شان از واژه «خانه» استفاده می‌شود، مثل «شفاخانه» برای بیمارستان، «حاجت خانه» برای دستشویی و «اثر خانه» برای موزه. «اثرخانه» پر ابهتی دارند، کاملا مدرن با نورپردازی‌های آن چنانی. وارد آن که می‌شوی، مجسمه بزرگی از کورش کبیر ساخته‌اند که دو شیر زیر پای اوست و مجسمه دیگری از یعقوب لیث صفاری و … آنها دنبال تاریخ‌سازی و هویت‌سازی هستند و بزرگترین مرجعی که به آن چنگ انداخته‌اند، ایران است چون دور تا دورشان کشورهای ترک‌زبان قرار دارند.

این کارگردان با اشاره به پیشینه شکل گیری جمهوری تاجیکستان به خبرنگار ایسنا یادآوری کرد: کشورهایی مانند ازبکستان و تاجیکستان و … همه بعد از شوروی شکل گرفته‌اند. در آغاز، کشور ازبکستان، استانی به اسم تاجیکستان داشته و آنان با پیگیری و مبارزه توانسته‌اند مستقل شوند و حالا این کشور وابستگی فرهنگی شدیدی به ایران دارد چون می‌خواهد برای خودش فرهنگ بسازد. اسامی تمام خیابان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکزشان از مشاهیر و شعرای ایران است؛ رودکی، خیام، سعدی، ابن سینا و … وسط شهر پارک بسیار بزرگی به نام باغ کورش کبیر ساخته‌اند. سر سلسله تاریخ‌شان هم شاه اسماعیل سامانی است که حکومت و آرامگاهش در سمرقند بوده. حتی نام واحد پول‌شان نیز سامانی است که از نام شاه اسماعیل سامانی برداشته شده است.

 

این گروه در ادامه سفرش به سمرقند و بخارا به ازبکستان رفته و بیگجانی تجربه اجرا و حضور در این دو شهر را این چنین توصیف کرد: بعد از یک هفته که در تاجیکستان بودیم، به سمت ازبکستان رفتیم. در مسیر و در شهر پنجرود به آرامگاه رودکی رفتیم و پس از آن وارد ازبکستان شدیم. گروه تئاتر سمرقند از قبل ما را دعوت کرده بودو با افتخار بگویم که اولین گروه ایرانی بودیم که در سمرقند نمایش اجرا کردیم. سه روز سمرقند بودیم و یک اجرا در تئاتر دولتی عروسکی‌شان داشتیم. این تئاتر ۱۲۰ سال قدمت داشت، با معماری روسی و طلاکاری آنچنانی.

او درباره حال و هوای سمرقند گفت: سمرقند برعکس آنچه خیلی‌ها فکر می‌کنند، شهری کاملا روسی است. سالن تئاتری که ما در آن بودیم، قدمت قبل از شوروی داشت. شهر پر از اپرا، باله و ساختمان‌های قدیمی روسی است و ۶ کلیسا دارد. اکثریت مردم تاجیک هستند و فارسی زبان ولی در آن، تمام اقوام محله‌های خود را داشتند. با اینکه در این دو شهر کاملا به تاجیک و فارسی صحبت می‌کنند، ولی زبان تئاتر دولتی‌شان روسی و ازبکی است. روزی که به این شهر رسیدیم، همزمان بود با سفر رییس جمهوری فرانسه. به همین دلیل شهر نیمه تعطیل و تقریبا امنیتی بود ولی اجرای ما به زبان روسی روی صحنه رفت.

این فعال نمایش عروسکی با ارایه توضیحاتی درباره وضعیت تئاتر سمرقند اضافه کرد: سمرقند چهارکمپانی تئاتر دارد؛ عروسکی، دراما، موزیکال و کودک. همه تئاترهایشان را دیدیم و چند جلسه با روسای تئاترهایشان داشتیم. سمرقند چند محله قدیمی داشت. میدان ریگستان که میدان بزرگی بود که معماریش بسیار ایرانی و شبیه کاشان و یزد است.

او با اشاره به تفاوت‌های سمرقند و بخارا با دیگر شهرهای ازبکستان خاطرنشان کرد: هرچند این دو شهر در ازبکستان هستند ولی مانند دو جزیره مستقل در این کشور، کاملا تاجیک هستند. یعنی زبان‌شان فارسی است.

این کارگردان درباره تئاترهای این دو شهر گفت: اینها نیز مانند تاجیکها سیستم تئاتری‌شان دقیقا وام گرفته از شوروی است. یعنی از نظر زیرساخت و سنت، کلاسیک خیلی پیشرفته‌ای هستند. اما در سمرقند و بخارا با اینکه کل شهر تاجیک هستند و کاملا فارسی صحبت می‌کنند، یعنی تاجیک زبان هستند ولی تئاترهایشان را به زبان فارسی اجرا نمی‌کردند و اجرایشان به زبان ازبکی بود. زبان تئاتر دولتی سمرقند و بخارا یا روسی است یا ازبکی که زبان رسمی‌شان است.

 

بیگجانی با اشاره به اینکه در این سفر، پاسخ بخشی از پرسش‌های خود را درباره تاریخ ایران گرفته، در این باره توضیح داد: من سه بار موزه رفتم و خیلی از چیزهایی که نمی‌دانستم، برایم روشن شد. مثل اینکه در خراسان حکومتی به اسم «کوشان» داشته‌ایم، به مرکزیت بامیان کنونی در افغانستان که بودایی بوده‌اند و هم‌دوره اشکانیان و ساسانیان و ۴۰۰ سال قدمت داشته‌اند و متاسفانه در کتب درسی ما نشانه‌ای از این حکومت نیست.

بیگجانی درباره شهر بخارا نیز توضیح داد: بعد از سمرقند به بخارا رفتیم و مهمان تئاتر عروسکی‌شان بودیم . خانه آخرین امیر بخارا را رفتیم که یک کاخ گلستان کوچک بود. به همان زیبایی، با تالار آینه و …

سرپرست گروه تئاتر دیماک با ارایه توضیحاتی درباره حس و حال بخارا افزود: بخارا بافتی قدیمی دارد با کاروانسرا و مسجد و مکتب‌خانه و … که یک بازسازی عالی شده. شهر پر از کافه و صنایع دستی و … است و تا صبح از حیاط کافه‌ها صدای موسیقی می‌آید. در بافت قدیمی بخارا مجسمه ملانصرالدین را نصب کرده‌اند، چیزی که اصلا به فکر ما نمی‌رسد که در مرکز شهرمان می‌توانستیم چنین چیزی داشته باشیم. موزه‌ای هم در قلعه آخرین امیر بخارا ساخته شده است.

 

او با اشاره به استقبال گردشگران از این دو شهر ادامه داد: مثل مور و ملخ توریست دارد. فعلا زیرساخت‌هایی مانند فرودگاه ندارد که اگر درست کنند، اول بخارا و بعد سمرقند به یک قطب توریستی خیلی مهم در منطقه تبدیل می‌شوند. الان بر مقوله گردشگری‌شان به شدت کار می‌کنند. مثلا ویزا را برداشته‌اند و مشغول تجهیز هتل‌ها و مهمان‌خانه‌هایشان هستند. اسامی هتل‌ها، مهمان‌خانه‌ها همه ایرانی است. نام هتل ما سهراب و برزو بود. بقیه خیام و رودکی و سعدی و ابن سینا و اسامی دیگر گل مریم، گل نسا و گل بانو و … که با لهجه شیرین خودشان می‌گفتند.

این کارگردان اضافه کرد: همه چیزشان خاص بود، خالص و تمیز. واژگان‌شان خیلی شیرین است و اغلب، پیشینه زیبایی دارد مثلا کلاه را «کل‌پوش» می‌گویند، بزرگ را « کلان»، طراح را «رسام»، همراه بیمار را «نگران»، کف زدن را «خستک !» و ناراحت را «خفه!». با این اسامی و لهجه‌ها و لباس‌های سنتی خودشان، گویی به تاریخ می‌روی. البته همانطور که گفتم معماری سمرقند کاملا روسی بود و مانند شیراز که بافت قدیمی ندارد ولی سرشار از اماکن قدیمی است. سمرقند ۵، ۶ مکان تاریخی داشت اما بخارا یک بافت زیبای قدیم داشت که سنگفرش بود و باید پیاده می‌رفتیم.

بیگجانی اضافه کرد: گرچه بخارا و سمرقند در ازبکستان هستند و از نظر سیستمی علاقه به ایران بروز داده نمی‌شد، ولی عشق به ایران را در جای جای شهر، در موسیقی و معماری و تبادلات مردم می‌شد ملاحظه کرد.

او با تاکید بر اینکه ما باید از همسایگان خود که حافظ تاریخ و فرهنگ ایرانی هستند، حمایت کنیم، در این باره توضیح داد: من فرهنگ قدیمی ایرانی را آنجا دیدم در تاجیکستان، از مجسمه کورش بگیر تا صدای موسیقی ایرانی که در سراسر شهر پخش می‌شود. آنان تشنه برقراری رابطه با ایران هستند بخصوص سمرقند و بخارا که ما فراموش‌شان کرده‌ایم. شاید از نظر سیاسی، محدودیت‌هایی داشته باشیم. ولی از نظر فرهنگی می‌توانیم از آنان حمایت کنیم. بخصوص که الان میان ایران و قزاقستان و تاجیکستان ویزا برداشته شده و صدور ویزای ازبکستان هم، اینترنتی شده است. بنابراین به راحتی می‌توانیم رییس جشنواره‌ها و تئاترهایشان را دعوت کنیم. فکر می‌کنم من به عنوان یک پیش‌قراول فرهنگی رفتم و دیدم چقدر پتانسل بالایی وجود دارد ولی ما متاسفانه اینها را فراموش کرده‌ایم.

 

ما این را درک نمی‌کنیم که تاریخ سازی چقدر برایشان مهم است. از جمعیت یک میلیونی سمرقند ۲۰۰ هزار نفر ایرانی هستند که برای خودشان محله دارند با مسجد و درمانگاهی که ایران ساخته و …‌ ولی تنها جایی است که زبانشان ازبکی ترکی  است و بلد نیستند فارسی صحبت کنند. در این سفر تضادهای بسیار زیادی دیدم ولی به شدت معتقدم که ما با حمایت فرهنگی از سمرقند و بخارا و دوشنبه، به حفظ فرهنگ ایرانی خودمان کمک می‌کنیم، چون روزگاری همه‌مان یکی بوده‌ایم.