هنر تئاتر یا «نمایش»، اگر آن را بتوان معادل پارسی درستی متصور شد، با وجود گسترش اختراعات در گستره فناوری‌های دیداری و شنیداری و به‌رغم آسان‌تر شدن دست‌رسی به تولیدات هنری و خلق آن در مقایسه با دشواری‌های یک اثر تئاتری از پیش‌تولید تا اجرا همچنان در بسیاری از جوامع از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ شاید از همین رو است که هرساله روزی را به نام روز جهانی تئاتر نام‌گذاری کرده و با اتفاقاتی نمادین، از انتشار پیام توسط بزرگان این عرصه گرفته تا اجراهای رایگان نمایش، آن را ارج می‌گذارند.
و اما چرا تئاتر از دوران باستان تا کنون همچنان اهمیت خود را حفظ کرده و حتی در قرن بیست‌ویک در رقابت با فناوری‌های نوین هنوز مورد توجه است؟ دکتر کوین براوون، استادیار گروه تئاتر در دانشگاه میسوری آمریکا در یادداشتی 10 دلیل برای تداوم اهمیت تئاتر را ذکر کرده است.
وی نخست به نقل قولی ناامید کننده از ریچارد شکنر، اندیشمند مطرح مطالعات نمایشی اشاره می‌کند که در سال 1992 میلادی گفته بود: «تئاتر آن‌گونه که می‌شناسیم و آن را انجام می‌دهیم، یعنی به صحنه بردن یک درام نوشتاری، در قرن بیست‌ویک تنها هم‌چون ارکستر چهار نفره سازهای زهی خواهد بود.» و می‌افزاید، امروز دو دهه از بیان چنین سخنی می‌گذرد و این پرسش پیش می‌آید که در قرن حاضر چه چیزی در تئاتر تغییر کرده است؟ آیا آن‌گونه که شکنر پیش‌بینی کرده بود، تئاتر مرده است و یا هنوز بسیار سرزنده است و همچنان نفس می‌کشد؟
او در پاسخ به این پرسش 10 دلیل را برای اثبات تداوم و بقای تئاتر و اهمیت آن در قرن بیست‌ویک بیان می‌کند هرچند ترتیب به‌کار رفته الزاما به معنای میزان اهمیت آن نیست:
10 – حضور انسانیت
اجرای تئاتر پدیده‌ای فرهنگی و جهانی است که در هر جامعه‌ای در دنیا وجود دارد. انسان تنها موجود زنده‌ای است که می‌تواند تئاتر خلق کند. درک تئاتر در فهم این‌که انسانیت چیست به ما کمک می‌کند.
9 – توصیف خود
تئاتر به ما می‌آموزد که چگونه خود را به طور موثرتری توصیف کنیم. این هنر توانایی ما را در تباددل افکار و احساساتمان با دیگران افزایش داده و روابط ما و نیز دنیای پیرامونمان را بهبود می‌بخشد.
8 – شناخت خود
تئاتر در شناخت خودمان درباره خودمان کمک می‌کند. به ما در درک چگونگی کارکرد ذهن خودمان و دیگران یاری می‌رساند. به ما می‌آموزد که چگونه پیرامونمان را ببینیم؛ جایی که در این‌که چه هستیم و چه خواهیم شد تاثیرگذار است.
7 – تاریخ
تئاتر روشی بسیار مهم در بیان و رجوع به تاریخ است. به جای آن‌که تاریخ را از طریق خواندن متون نوشتاری غبارآلود بیاموزیم، تئاتر به زنده کردن آن در برابر دیدگان ما کمک می‌کند. این هنر آموزگار فرح‌بخش تاریخ است.
6 – کالبد و جسم
هنرهای نمایشی در این عصر دیجیتال به‌سرعت در حال تغییر به ما یادآوری می‌کند که جسم انسان در کانون هر کنش و واکنش دیجیتالی قرار دارد. بر همین مبنا است که جسم و بدن در طراحی آینده به ما کمک می‌کند تا فناوری‌هایی را بسازیم که برای ما کار کنند و نه ما برای آن‌ها.
5 – جهانی‌سازی
تئاتر به ما کمک می‌کند تا مردمی با فرهنگ‌های متفاوتی از خودمان را بفهمیم. با دیدن و مطالعه سنت‌های نمایشی دیگر فرهنگ‌ها است که درباره جوامع انسانی دیگر یاد می‌گیریم . با این عمل می‌توانیم کم‌تر قوم‌گرا باشیم و دیگران را بیشر پذیرا.
4 – توانمندسازی خود
اجرای نمایش در تمامی وجوه زندگی روزانه ما رخنه می‌کند. روابط قدرت‌مند از طریق اجرای تئاتری امکان‌پذیر است. درک این‌که چگونه تئاتر جهان پیرامون ما مکشوف می‌سازد می‌تواند در پذیرش و کنترل نیروهای پویایی که بر ما تاثیر می‌گذارند یاری برساند.
3 – تغییرات اجتماعی
تئاتر فضایی فرهنگی است که در آن جامعه خود را هم‌چون در آیینه باز می‌نمایاند. طی سال‌های بسیار متمادی به تئاتر به مانند آزمایشگاهی نگریسته شده است که در آن می‌توانیم مشکلات مبتلابه جامعه را مطالعه کنیم و در حال آن‌ها بکوشیم.
2 – آموزش
نمایش راهی بسیار مهم برای آموختن است. رفتن به تئاتر به درباره آدم‌ها، مکان‌ها و تفکرات دیگران می‌آموزد؛ چیزهایی که به روش‌های دیگر ممکن است به طور مستقیم امکان‌پذیر نباشد.
1 – خلاقیت
این هنر به ما کمک می‌کند تا خلاقیت را در خود تقویت کنیم. از آن‌جایی که نظام آموزشی کنون تاکید بسیاری بر علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات دارد نمی‌تانیم از اهمیت هنر در زندگی غافل شویم. بگذارید از بخار آب به اصل آب بازگردیم.
منبع:
http://www.tcgcircle.org/
گروه ارتباطات تئاتری آمریکا